Θήβα. Η ξεχασμένη πόλη της αρχαίας Ελλάδας
Θήβα, πόλη του μύθου, πόλη της Ιστορίας. Στη σκιά της Αθήνας και της Σπάρτης, άλλοτε σύμμαχος, άλλοτε αντίπαλός τους, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα αστικά κέντρα του αρχαιοελληνικού κόσμου. Η ταραχώδης διαδρομή της μεταξύ ολιγαρχίας και δημοκρατίας, η επιλογή της αντιπαράθεσής της στον εκάστοτε ηγεμόνα του ελληνικού κόσμου, η σύντομη λάμψη της επικράτησής της επί των Σπαρτιατών τον 4ο αιώνα π.Χ., η εξέγερσή της κατά του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η καταστροφή της από τους Μακεδόνες το 335 π.Χ. συνέβαλαν στο να καλυφθούν τα χνάρια της από τον χρόνο και η ίδια να καταστεί η «ξεχασμένη πόλη της αρχαίας Ελλάδας».
Στο νέο του βιβλίο ο Πολ Κάρτλετζ, ένας από τους λαμπρότερους σημερινούς ιστορικούς της αρχαιότητας, συγκεντρώνει πλήθος πηγών, γραπτών και αρχαιολογικών, τη μαρτυρία των θραυσμάτων του παρελθόντος και τις πληροφορίες των επών, των ποιητών και των ιστορικών προκειμένου να ανασυστήσει την κοινωνία και τον πολιτισμό της. Από τον θηβαϊκό μυθολογικό κύκλο και τον Πίνδαρο έως τον Επαμεινώνδα και τον Πελοπίδα, η θρησκεία, η πολιτική, η κουλτούρα και οι προσωπικότητες που σημάδεψαν την πόλη παρουσιάζονται σε μια συναρπαστική αφήγηση ανόδου και πτώσης, μεγαλείου και τραγωδίας.
Με γλώσσα άμεση, σύγχρονη και κατανοητή, που φροντίζει να επισημαίνει σε κάθε βήμα τις αναλογίες με την εποχή μας, ο Πολ Κάρτλετζ ανασυνθέτει δεξιοτεχνικά την εικόνα μιας άλλης εκδοχής της ελληνικής αρχαιότητας με τις φωτεινές και τις σκοτεινές στιγμές της, τους θριάμβους και τις αποτυχίες της, όμοιας και ταυτόχρονα διαφορετικής από εκείνες που μας είναι οικείες, περιγράφοντας γοητευτικά την πόλη του μύθου και της Ιστορίας.
Παπαγεωργίου Βασίλης
Ο Βασίλης Παπαγεωργίου (Θεσσαλονίκη 1955) είναι συγγραφέας και μεταφραστής. Από το 1975 ζει στη Σουηδία. Έχει μεταφράσει στα Ελληνικά βιβλία των W. G. Sebald, Willy Kyrklund. (Βίλλυ Σύρκλουντ), Eva Runefelt, Magnus William-Olsson (Μάγκνους Βίλλιαμ-Ούλσσον), Tomas Tranströmer (Τούμας Τράνστρεμερ, το σύνολο των ποιημάτων, υποψήφιο για το Κρατικό βραβείο μετάφρασης 2002 και Τζον Άσμπερυ. Στα Σουηδικά έχει μεταφράσει (μαζί με συνεργάτες) βιβλία του Οδυσσέα Ελύτη, του Τζον Άσμπερυ, του Θανάση Βαλτινού,του Kenneth Koch (Κέννεθ Κοκ), του W. G. Sebald, όλα τα ποιήματα και τα αποσπάσματα της Σαπφούς (σχολιασμένη έκδοση) και μια σχολιασμένη συλλογή με ανέκδοτα ποιήματα και πεζά του Κωνσταντίνου Καβάφη. Δοκίμια, κριτικές βιβλίων και λογοτεχνικά κείμενά του υπάρχουν σε Ελληνικά, Σουηδικά και Βρετανικά περιοδικά. Είναι docent συγκριτικής λογοτεχνίας και καθηγητής δημιουργικής γραφής, τομέας που ανέπτυξε, στο πανεπιστήμιο Λινναίος στη Νότια Σουηδία.
Η διδακτορική του εργασία Euripides’ Medea and Cosmetics είναι μια μεταστρουκτουραλιστική ανάλυση της τραγωδίας, στην οποία ο Ευριπίδης με τη βοήθεια της ριζικής διαφορετικότητας της Μήδειας, ασκεί κριτική κατά του ελληνικού λόγου. Η μονογραφία του για την ποιητική συλλογή Απαλό σκοτάδι της Eva Runeflet, Panta rei i Mjuka mörkret, και η συλλογή δοκιμίων του με τίτλο, Here, and Here: Essays on Affirmation and Tragic Awareness, είναι μια σειρά από κριτικές αναλύσεις που προσπαθούν να εντοπίσουν τη χρήση ενός λόγου που υπερβαίνει την αυταρχικότητα του λόγου εν μέσω μιας καταφατικής και τραγικά ενήμερης ανοιχτότητας. Στις τελευταίες του θεωρητικές και λογοτεχνικές δημοσιεύσεις ο Παπαγεωργίου μελετά πώς συγκεκριμένα κείμενα μετατρέπουν τη μελαγχολία (την οποία γεννά η παράλυση του λόγου) σε ευφορία (την οποία δημιουργεί ένας λόγος χωρίς την αυταρχικότητα του λόγου), και το αντίστροφο.
Από τις εκδόσεις Σαιξπηρικόν κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του: Δημήτρης Δημητριάδης: Χώρα, σώματα, λέξεις (2020), Μοναχική ανθοφορία (2020), Ωραίες ψυχές (2019), Θανάσης Βαλτινός: Ήλοι, ελιές, λέξεις, ήλιος (2017), Κλαίρη Μιτσοτάκη: Μας παίρνει ο αέρας (2017), Αυπνία (2017), Στιγμές θέρους (2016), Ευφορία (2014).
(Πηγή: "Εκδόσεις Σαιξπηρικόν", 2023)
