Η διένεξη με τον Eberhard - Οι πρόοδοι της μεταφυσικής

Η ΔΙΕΝΕΞΗ ΜΕ ΤΟΝ EBERHARD
Η Διένεξη με τον Eberhard είναι η δημόσια απάντηση του Καντ στη σφοδρή κριτική του Johann August Eberhard κατά της υπερβατολογικής φιλοσοφίας και ταυτόχρονα ένας συνοπτικός αλλά περιεκτικός σχολιασμός της Κριτικής του καθαρού Λόγου.
Πρόκειται για ένα πολεμικό κείμενο που αντικρούει τους ισχυρισμούς του δογματικού μεταφυσικού, οι οποίοι αποσκοπούν στην ακύρωση του κριτικού εγχειρήματος, «ανοίγοντας τον δρόμο σε έναν απεριόριστο δογματισμό του καθαρού Λόγου». Θιασώτης της επέκτασης της γνώσης στον νοητό κόσμο των υπεραισθητών αντικειμένων, ο Eberhard διατρέχει τις «άγονες ερήμους της οντολογίας», προβαίνοντας σε λογικά άλματα «όπως οι ταχυδακτυλουργοί της Μεταφυσικής» και συγχέοντας «τις λογικές με τις υπερβατολογικές προτάσεις».
Αποδοκιμάζοντας «αυτόν τον αλαζονικό τσαρλατανισμό», η Διένεξη αποτυπώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στον δογματικό ορθολογισμό και την κριτική φιλοσοφία, αποσαφηνίζοντας τις κύριες γνωσιοθεωρητικές θέσεις του κριτικισμού με τις οποίες απομακρύνεται από την παραδοσιακή μεταφυσική.
ΟΙ ΠΡΟΟΔΟΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ LEIBNIZ ΚΑΙ ΤΟΥ WOLFF
Ποιες είναι οι πραγματικές πρόοδοι της Μεταφυσικής στη Γερμανία από την εποχή του Leibniz και του Wolff; Αυτό ήταν το θέμα του διαγωνισμού δοκιμίου που διοργάνωσε η Ακαδημία Επιστημών του Βερολίνου, επιδιώκοντας ουσιαστικά μιαν αποτίμηση της ιστορικής σπουδαιότητας της κριτικής φιλοσοφίας.
Ο Καντ είχε ήδη ολοκληρώσει την τριλογία του με την έκδοση της τρίτης Κριτικής και είχε εμπλακεί σε μια δημόσια αντιπαράθεση με τους αμύντορες του κλασικού ορθολογισμού, με αφορμή την πολεμική του Eberhard. Ο διαγωνισμός της Ακαδημίας τού προσέφερε λοιπόν την ευκαιρία να αποσαφηνίσει το μεταφυσικό του εγχείρημα αντιπαραβάλλοντάς το προς την παραδοσιακή οντολογία. Ορίζοντας τη Μεταφυσική ως την επιστήμη της μετάβασης από τη γνώση του αισθητού σ’ εκείνη του υπεραισθητού, η οποία δεν αποτελεί μια προοδευτική εξέλιξη αλλά μια υπέρβαση, που ολοκληρώνεται με την κριτική φιλοσοφία, θα επεξεργαστεί τρία διαφορετικά κείμενα, αλλά τελικά δεν θα συμμετάσχει.
Θα κληροδοτήσει ωστόσο ένα μείζον έργο για την κατανόηση του κριτικισμού, που αποτελεί τη σημαντικότερη απόπειρα συστηματικής επισκόπησης όλης της υπερβατολογικής φιλοσοφίας, θεωρώντας την πλέον όχι ως απλή προπαιδευτική διδασκαλία, αλλά ως ολοκληρωμένο μεταφυσικό σύστημα.
Τίτλος βιβλίου: | Η διένεξη με τον Eberhard - Οι πρόοδοι της μεταφυσικής | ||
---|---|---|---|
Εκδότης: | Εκδόσεις Παπαζήση | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Kant, Immanuel, 1724-1804 (Συγγραφέας) Τασάκος, Χάρης (Μεταφραστής) | ||
ISBN: | 9789600237696 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Οκτώβριος 2021 | Διαστάσεις: | 21x14 |
Σημείωση: | Εισαγωγή, σχόλια: Χάρης Τασάκος. | ||
Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Φιλοσοφία |
Kant, Immanuel, 1724-1804
Ο Immanuel Kant γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1724 στο Καίνιξμπεργκ. Από το 1732 ως το 1740 μαθήτευσε στο κολλέγιο Fridericianum και το 1740 μπήκε στο Πανεπιστήμιο του Καίνιξμπεργκ. Τυπικά εγγεγραμμένος στη Θεολογική σχολή, αφοσιώνεται κυρίως στη μελέτη της φιλοσοφίας και της φυσικής. Το 1747 δημοσιεύει το πρώτο του έργο: "Σκέψεις πάνω στην πραγματική αξιολόγηση των ζωτικών δυνάμεων". Από το 1747 ως το 1756 ο Kant εξασφαλίζει το βιοπορισμό του παραδίδοντας μαθήματα κατ' οίκον, ενώ το 1755 ο Kant αρχίζει να παραδίδει μαθήματα στο πανεπιστήμιο ως άμισθος υφηγητής. Δημοσιεύει ένα άρθρο πάνω στους σεισμούς, με αφορμή το σεισμό της Λισαβόνας, και τη Γενική ιστορία της φύσης και θεωρία του ουρανού, που αποτελεί την πιο σημαντική συμβολή του στο τομέα των φυσικών επιστημών. Από το 1760 ο Kant αρχίζει να παίρνει μέρος στα πιο επίμαχα προβλήματα του Διαφωτισμού. 1759: "Δοκίμιο σχετικά με τον οπτιμισμό", 1762: "Περί της ψευδεπίγραφης λεπτότητας των τεσσάρων συλλογιστικών σχημάτων". 1763: "Το μόνο δυνατό θεμέλιο για την απόδειξη της ύπαρξης του Θεού" και "Δοκίμιο για την εισαγωγή της έννοιας του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία", 1764: "Παρατηρήσεις πάνω στο αίσθημα του ωραίου και του υπέροχου" και "Δοκίμιο σχετικά με τις ασθένειες του νου" 1766: "Ερμηνεία των ονείρων ενός οραματιστή μέσω των ονείρων της μεταφυσικής". Το 1770 o Kant αναγορεύεται τακτικός καθηγητής και καταλαμβάνει την έδρα της μεταφυσικής και της λογικής. Με την αναγόρευσή του αυτή θα δημοσιεύσει την περίφημη μελέτη "Περί της μορφής και των αρχών του αισθητού και του νοητού κόσμου". Μετά από 11 χρόνια δημοσιεύεται "Η κριτική του καθαρού λόγου" κείμενο δύσκολο και ο Kant δημοσιεύει το 1783 σε πιο προσιτή μορφή τα "Προλεγόμενα σε κάθε μελλοντική μεταφυσική" περιλαμβάνοντας τις κύριες ιδέες του "Καθαρού Λόγου". Με τα κείμενα "Τί είναι Διαφωτισμός;" και "Ιδέα μιας καθολικής ιστορίας από κοσμοπολίτικη άποψη" το 1784 ο Kant αρχίζει να παρεμβαίνει άμεσα στη διαμάχη γύρω από τη φιλοσοφία του διαφωτισμού. Την επόμενη χρονιά 1785 εμφανίζεται το πρώτο από τα μεγάλα έργα του, αφιερωμένα στην ηθική: "Θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών". Μέχρι το θάνατό του το 1804 θα δημοσιεύσει μια πλειάδα έργων.
- Opus postumum (2023)
- Παρατηρήσεις για το αίσθημα του ωραίου και του υπέροχου - Η έννοια του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία (2021)
- Πρώτες μεταφυσικές αρχές της φυσικής επιστήμης (2021)
- Λογική (2020)
- Κριτική του καθαρού λόγου (2020)
- Ανθρωπολογία από πραγματολογική άποψη (2020)
- Κριτική της κριτικής ικανότητας (2020)
- Τα όνειρα ενός αλαφροΐσκιωτου επεξηγημένα μέσα από τα όνειρα της μεταφυσικής (2020)
- Ανθρωπολογία από πραγματολογική άποψη (2018)
- Οι πρόοδοι της μεταφυσικής (2018)
- Θεμελίωση της μεταφυσικής των ηθών (2017)
- Η διένεξη με τον Eberhard (2017)
- Πρώτες μεταφυσικές αρχές της φυσικής επιστήμης (2016)
- Λογική (2014)
- Τι είναι διαφωτισμός (2014)
- Η έννοια του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία (2014)
- Μεταφυσική των ηθών (2013)
- Κριτική της κριτικής δύναμης (2013)
- Μανούλα (2013)
- Τέσσερα δοκίμια κριτικής φιλοσοφίας (2012)
- Χώρος, πόλη και εξουσία στη νεωτερικότητα (2010)
- Ιμμάνουελ Καντ (2008)
- Η θρησκεία εντός των ορίων του λόγου και μόνο (2007)
- Προς την αιώνια ειρήνη: Ένα φιλοσοφικό σχεδίασμα. Η ιδέα του Καντ περί της αιώνιας ειρήνης: Από την ιστορική απόσταση 200 ετών (2006)
- Θεωρίες της πολιτικής και του κράτους (2005)
- Κριτική της κριτικής ικανότητας (2005)
- Η διένεξη των σχολών (2004)
- Κριτική του πρακτικού λόγου (2004)
- Κριτική της κριτικής δύναμης (2002)
- Παρατηρήσεις πάνω στο αίσθημα του ωραίου και του υπέροχου (2001)
- Δοκίμιο για την εισαγωγή της έννοιας του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία (2001)
- Κριτική της κριτικής ικανότητας (2000)
- Η πρώτη εισαγωγή στην κριτική της κριτικής δύναμης (1996)
- Για την αιώνια ειρήνη (1992)
- Τι είναι διαφωτισμός (1989)
- Τα θεμέλια της μεταφυσικής των ηθών (1984)
- Προλεγόμενα (1983)
- Κριτική του καθαρού λόγου (1979)
- Δοκίμια (1971)
- Η θρησκεία ()
- Κριτική του καθαρού λόγου ()