Η σκηνογραφία της υπαίθρου
Σε κάθε αγροτικό σπίτι, το άροτρο του Ησίοδου παραµένει το ίδιο µέχρι και τον προηγούµενο αιώνα. Τα Οµηρικά Έπη, το δηµοτικό τραγούδι, ο χορός, οι αθλητικές και καλλιτεχνικές παραδόσεις, η τέχνη, η λογοτεχνία και η ζωγραφική, αποτελούν τα σταθερά θεµέλια ενός αφάνταστα ιεραρχηµένου και ταυτόχρονα φιλελεύθερου βίου. Είναι τα στοιχεία που καθορίζουν τον βαθύτερο λυρισµό της ιδιωτικής και δηµόσιας ζωής, τη συνέχεια ήθους, γλώσσας και ιθαγένειας, και κινούν τις µεγάλες αλλαγές. Στους νεότερους χρόνους, από τον κοινοτισµό του Κ. Καραβίδα, µέχρι το διορατικό πνεύµα του Ζ. Ντελόρ, αλλάζουν οι πατροπαράδοτες ισορροπίες. Στην επιφάνεια κυριαρχούν τα καταναλωτικά πρότυπα, οι εντάσεις, οι ανισότητες και η δηµογραφική κατάρρευση. Στη γη που τη δούλευαν σκληροτράχηλοι άνδρες και υποµονετικές γυναίκες, στήνονται οι παραγκουπόλεις της φράουλας και των πορτοκαλιών. Ο αγροτικός διανοούµενος από ελεύθερος στοχαστής µετατρέπεται σε κοµµατικό υπάλληλο.
Οι σκηνές που απεικονίζουν όλα αυτά τα γεγονότα, διηγούνται αυτό ακριβώς, µία αίσθηση ασυνέχειας, και η αγωνία βρίσκεται στο αν αυτή µπορεί να καλυφθεί… Αυτή είναι και η κεντρική ιδέα αυτής της εργασίας που, για να ολοκληρωθεί χρειάστηκαν είκοσι πέντε χρόνια µελέτης και παρατηρήσεων πάνω στα σηµαντικά θέµατα της γεωργικής υπαίθρου.
Μπίρης, Τάσος Κ., 1942- , καθηγητής αρχιτεκτονικής
Ο Τάσος Μπίρης γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1942 στην Αθήνα. Μεγάλωσε σε περιβάλλον αρχιτεκτόνων. Ο πατέρας του Κυπριανός Μπίρης, αρχιτέκτονας και Καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, και ο θείος του Κώστας Μπίρης, επίσης αρχιτέκτονας-πολεοδόμος και γνωστός μελετητής της αρχιτεκτονικής ιστορίας της Αθήνας, οδήγησαν τα πρώτα του βήματα προς την κατεύθυνση της αρχιτεκτονικής. Σπούδασε στη Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, από την οποία αποφοίτησε το 1966. Τον ίδιο χρόνο δέχτηκε πρόταση του καθηγητή Ιωάννη Δεσποτόπουλου, του οποίου ήταν μαθητής, να υπηρετήσει στην έδρα «Γενικής Κτιριολογίας και Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων» της ίδιας σχολής, ως μέλος του διδακτικού προσωπικού. Δίδαξε στον Τομέα Ι (του οποίου υπήρξε πρώτος διευθυντής προερχόμενος από τη νεότερη γενιά διδασκόντων που εκλέχθηκαν με το Π.Δ. 123) ως Καθηγητής στην περιοχή των αρχιτεκτονικών Συνθέσεων.
Κατά την περίπου 40 χρόνων δράση του εκεί διαμόρφωσε και διατύπωσε δημοσίως προσωπικές του θέσεις για το μάθημα των Συνθέσεων (ορισμός εκπαιδευτικού αντικειμένου, θεματολογίας, μεθόδων διδασκαλίας των Συνθέσεων κ.ά). Πολλές από τις απόψεις του αυτές παρουσιάζονται στο πρώτο του βιβλίο "Αρχιτεκτονικής Σημάδια και Διδάγματα. Στο ίχνος της Συνθετικής Δομής" το οποίο δίδεται ως εκπαιδευτικό σύγγραμμα στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες των μεγαλύτερων εξαμήνων. Κεντρικά θέματα αυτής της έρευνας του, αλλά και της διδασκαλίας του, αποτέλεσαν έννοιες όπως η «Κεντρική Ιδέα», η «Συνθετική Δομή σε συνάρτηση με τη Μορφή», οι «Αντίρροπες συζυγίες», οι «Αρχέτυπες χωρικές δομές», η σημασία του συσχετισμού θεωρίας και πράξης στο μάθημα των Συνθέσεων κ.ά.
Ταυτόχρονα, ο Τάσος Μπίρης δίδαξε ως προσκεκλημένος (άμισθος με δική του επιθυμία) καθηγητής στο νεοσύστατο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΔΠΘ στη Ξάνθη για έξι συνεχή έτη. Κατά το διάστημα αυτό οργάνωσε τις βασικές κατευθύνσεις του μαθήματος των αρχιτεκτονικών Συνθέσεων, το οποίο τώρα εμπλουτίζουν με δικές τους ιδέες νεότεροι εκλεγμένοι διδάσκοντες του Τμήματος.
Εξάλλου, υπήρξε εταίρος σε συνεργασία με τον αδελφό του Δημήτρη Μπίρη (αρχιτέκτονα και Επίκουρο Καθηγητή της ίδιας Σχολής, ο οποίος χάθηκε αδόκητα το 2002) του Αρχιτεκτονικού Γραφείου Καθηγητού Κυπριανού Μπίρη και συνεργατών. Στο πλαίσιο αυτής της ομάδας έχει εκπονήσει μελέτες ιδιωτικών και -κυρίως-δημοσίων κτηρίων. Από αυτά τα περισσότερα έχουν υλοποιηθεί και παρουσιάζονται στην ελληνική και ξένη βιβλιογραφία. Η κύρια δράση του στο χώρο της αρχιτεκτονικής εφαρμογής εξακολουθεί να πραγματοποιείται μέσω συμμετοχών και βραβεύσεων σε σημαντικούς πανελλήνιους και διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς (π.χ., Β' βραβείο Διεθνούς Διαγωνισμού για το «Νέο Μουσείο Ακρόπολης», Α' βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για το «Νέο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης» και Α' βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για το «Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης» κ.ά.).
Έχει συγγράψει σειρά άρθρων για θέματα αρχιτεκτονικής σε ελληνικά και ξένα βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες και έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επίσης, έχει συγγράψει τρία βιβλία και έχει συμμετάσχει σε ένα συλλογικό τόμο με γενικό αντικείμενο την αρχιτεκτονική.
Είναι παντρεμένος με την αρχιτέκτονα και Λέκτορα της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Σοφία Τσιράκη, επίσης μόνιμο μέλος της ίδιας αρχιτεκτονικής ομάδας.
Μετά την αποχώρηση του από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων το 2009, ο Τάσος Μπίρης συνεχίζει τη δράση του ως ομότιμος Καθηγητής και παράλληλα ως δρων αρχιτέκτων.
