Μια φορά και έναν καιρό…
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει δυο αξιόλογες εγκληματολογικές-ιστορικές μελέτες στο πεδίο του κοινωνικού ελέγχου της παραβατικότητας των ανηλίκων. Αν και οι θεματικοί τους άξονες σαφώς διαφοροποιούνται, καθώς η πρώτη μελέτη καταπιάνεται κυρίως με την ιδρυματική μεταχείριση του ηθικού κινδύνου και μάλιστα αναφορικά με ανήλικα κορίτσια, η δε δεύτερη ασχολείται με την ένδικη παραβατικότητα, όπως άλλωστε διαφοροποιούνται και τα ερευνητικά εργαλεία, καθώς η πρώτη μελέτη προστρέχει σε ποιοτικά στοιχεία στη βάση αρχειακού υλικού, ενώ η δεύτερη ανατρέχει σε ποσοτικά κυρίως στοιχεία και στην εγκληματολογική στατιστική, και οι δύο μελέτες αναδεικνύουν σημαντικά κοινωνικά δεδομένα και αντιλήψεις για την αποκλίνουσα συμπεριφορά των ανηλίκων στο πέρασμα του 20ού αιώνα. Στη μελέτη για τα αναμορφωτήρια θηλέων, γίνεται μια εύστοχη επιλογή στοιχείων από τους φακέλους που επελέγησαν για επεξεργασία, ώστε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα αναφορικά με την ιδιότητα του αιτούντα την εισαγωγή στο αναμορφωτήριο, την αιτία εισαγωγής και το οικογενειακό ιστορικό που δικαιολογούσαν την ιδρυματική μεταχείριση για την «ηθικήν και κοινωνικήν αναμόρφωσιν» των ανήλικων κοριτσιών που είχαν «ανάγκην ειδικής αγωγής, προς βελτίωσιν». Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εννοιολογήσεις του ηθικού κινδύνου, ενώ οι ιστορίες ζωής των κοριτσιών αποδίδουν με πυκνό και γλαφυρό τρόπο την θυματοποίηση των κοριτσιών πριν και κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους, καθώς και αναδεικνύουν την πλήρη αποτυχία του μοντέλου της παρέμβασης. Στη μελέτη για τη διαχρονική εξέλιξη της ένδικης παραβατικότητας των ανηλίκων ανάμεσα στα έτη 1924 και 1974, γίνεται μια επίπονη για την ερευνήτρια προσπάθεια υπέρβασης της ασυνέχειας και του κατακερματισμού των διαθέσιμων στοιχείων, ώστε να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για την έκταση και τα χαρακτηριστικά της παραβατικότητας και των παραβατών του νόμου. Η μελέτη εισφέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα σταχυολόγηση των ερμηνειών της νεανικής παραβατικότητας της εποχής, με ιδιαίτερη αναφορά στην επίδραση του πολέμου, καθώς και το περίγραμμα και πολύτιμες πληροφορίες για τα σωφρονιστικά και αναμορφωτικά καταστήματα που λειτούργησαν. Ο ερευνητής και ο επαγγελματίας της δικαιοσύνης ανηλίκων θα βρουν στο θεματικό δίπτυχο του βιβλίου αυτού μια αυθεντική σύνθεση και μια ποιοτική MILIONIS0MA.indd 11 13/2/2021 10:43:54 μελέτη πρωτότυπων πηγών για την εξέλιξη του φαινομένου της παραβατικότητας των ανηλίκων και των θεσμών ποινικής διαχείρισης της έννοιας του κινδύνου.
Τίτλος βιβλίου: | Μια φορά και έναν καιρό… |
---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Μελέτες για τα αναμορφωτήρια και την παραβατικότητα των ανηλίκων |
---|
Εκδότης: | ΑΩ Εκδόσεις |
---|
Συντελεστές βιβλίου: | Μηλιώνη, Φωτεινή Α. (Συγγραφέας) Μηλιώνη Βασιλική (Συγγραφέας)
|
ISBN: | 9786185363574 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
---|
Στοιχεία έκδοσης: | Μάρτιος 2021 | Διαστάσεις: | 24x17 |
---|
Σημείωση: | Προλογικό σημείωμα: Π. Ζαγούρα |
---|
Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Πολιτική > Κοινωνική Πολιτική |

Λουντέμης, Μενέλαος, 1906-1977
Μενέλαος Λουντέμης (1906-1977) Ο Μενέλαος Λουντέμης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Βαλασιάδης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της Πόλης που χρεοκόπησε μετά από την εγκατάστασή της στο ελληνικό κράτος. Σε παιδική ηλικία έζησε για λίγο στο κρατικό οικοτροφείο της Έδεσσας, σύντομα όμως μπήκε στη βιοπάλη (γραμματοδιδάσκαλος, ψάλτης, εργάτης στα τεχνικά έργα του Γαλλικού ποταμού). Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και εντάχθηκε στο ΕΑΜ, όπου διετέλεσε και γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου εξορίστηκε στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και το 1958 πέρασε από δίκη για το βιβλίο του "Βουρκωμένες μέρες". Από το 1958 ως τη μεταπολίτευση του 1974 έζησε αυτοεξόριστος στη Ρουμανία, ενώ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Παπαδόπουλου του είχε αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Πέθανε στην Αθήνα, ενώ οδηγούσε, από καρδιακή προσβολή. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε γύρω στο 1930 με δημοσιεύσεις ποιημάτων και διηγημάτων στο περιοδικό "Νέα Εστία". Το 1938 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων "Τα πλοία δεν άραξαν", για την οποία τιμήθηκε με το Μέγα Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας. Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο της Χρυσής Δάφνης Πανευρώπης ( Παρίσι, 1951). Το σύνολο του έργου του καλύπτει όλα σχεδόν τα είδη του γραπτού λόγου (πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, θέατρο, παιδική λογοτεχνία, μετάφραση κ.α.). Ο Μενέλαος Λουντέμης ανήκει στους έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Η ιδιοτυπία του έργου του έγκειται στον "ερασιτεχνικό" τρόπο γραφής, τον οποίο υπηρέτησε εν πλήρει συνειδήσει, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δε τον ενδιαφέρει η Τέχνη αλλά η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Παρόλα αυτά στο σύνολο του έργου του δεσπόζει η τάση του να στρέφεται εξ' ολοκλήρου γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο-αφηγητή (που συνήθως παραπέμπει στον ίδιο το συγγραφέα), που ανήκει στους περιθωριακούς τύπους των καταπιεσμένων κοινωνικά στρωμάτων και το οποίο μας δίνει την προσωπική του οπτική της μοναξιάς, του ανεκπλήρωτου του έρωτα και της δυστυχίας του κόσμου. Το έργο του είναι έντονα επηρεασμένο από την ευρωπαϊκή λογοτεχνία του ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Κνουτ Χάμσουν, Μαξίμ Γκόρκι, Παναΐτ Ιστράτι κ.α.): ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία που αγγίζει κάποτε το μελοδραματισμό, βιωματική γραφή, ηθογραφικά και συμβολικά στοιχεία. Σε έργα του όπως το "Συννεφιάζει" και το "Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα" αξιοσημείωτη είναι η ψυχογραφική τεχνική του που δημιουργεί ολοκληρωμένους, ζωντανούς χαρακτήρες, οι οποίοι συναπαρτίζουν μια ολόκληρη μικρή κοινωνία, και η αφηγηματική δύναμη. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Μενέλαου Λουντέμη βλ. Ζήρας Αλεξ., "Λουντέμης Μενέλαος", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 5. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986 και Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, "Μενέλαος Λουντέμης", Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Ε΄, σ.232-252. Αθήνα, Σοκόλης, 1992.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).