Η έννοια του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία
Το δοκίμιο αυτό δημοσιεύθηκε το 1763 και ανήκει στα έργα της δεύτερης φάσης της προ-κριτικής περιόδου, στην οποία ο Kant απομακρύνεται βαθμιαία από τον δογματικό ορθολογισμό, διαμορφώνοντας τις θεμελιώδεις έννοιες της μελλοντικής του κριτικής.
Προσφεύγοντας στη μαθηματική έννοια του αρνητικού μεγέθους, ο Kant θα ορίσει την πραγματική αντίθεση ως μια σχέση εναντίωσης, στην οποία τα αντιτιθέμενα κατηγορήματα δεν αντιφάσκουν, είναι και τα δύο καταφατικά, και αποτελούν ισάριθμες θετικές αρχές ύπαρξης. Ο χαρακτηρισμός, επομένως, "αρνητικά" είναι μια κατά συνθήκη ονομασία, η οποία δεν υποδηλώνει "κατ' ουδένα τρόπο ένα ιδιαίτερο είδος αντικειμένων ως προς την εσωτερική τους φύση". Το αρνητικό μέγεθος δεν αποτελεί, συνεπώς, μια καθαρή άρνηση, ή έλλειψη, αλλά κάτι το θετικό καθαυτό, που αντιτίθεται σ' ένα άλλο θετικό μέγεθος, ως κάτι το καταφατικό.
Επεκτείνοντας την εφαρμογή αυτών των εννοιών στα αντικείμενα της θεωρητικής και της πρακτικής φιλοσοφίας, ο Kant θ' αναζητήσει την εξήγηση του φαινομένου της ύπαρξης έξω από το πεδίο των λογικών σχέσεων, εισάγοντας την έννοια της πραγματικής αρχής, η οποία δεν υπόκειται στον κανόνα της ταυτότητας και την αρχή της αντίφασης.
Θέτοντας υπό αμφισβήτηση την κατηγορία της αιτιότητας ως όρο της δυνατότητας των πραγμάτων, το Δοκίμιο για την εισαγωγή της έννοιας του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία (όπως είναι ο πλήρης τίτλος του) θα αποτελέσει ταυτόχρονα το θεμελιωτικό εγχείρημα της καντιανής κριτικής στο φιλοσοφικό σύστημα του Leibniz.
| Τίτλος βιβλίου: | Η έννοια του αρνητικού μεγέθους στη φιλοσοφία |
|---|
| Εκδότης: | Printa |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Kant, Immanuel, 1724-1804 (Συγγραφέας)
Τασάκος, Χάρης (Μεταφραστής)
Καρτάκης, Ελευθέριος (Υπεύθυνος Σειράς)
|
|---|
| ISBN: | 9789606624704 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Στις Πηγές της Γνώσης | Σελίδες: | 80 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Οκτώβριος 2014 | | |
|---|
| Σημείωση: | Εισαγωγή, σχόλια: Χάρης Τασάκος. |
|---|
| Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Φιλοσοφία |
|---|
Τσάτσου, Ιωάννα
Ιωάννα Τσάτσου (1909-2000). Η Ιωάννα Τσάτσου γεννήθηκε στη Σμύρνη, κόρη του δικηγόρου και διδάκτορα της Νομικής Σχολής του Παρισιού Στέλιου Σεφεριάδη και της Δέσπως το γένος Γιωργάκη Τενεκίδη, και αδελφή του Γιώργου Σεφέρη. Σπούδασε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αναγορεύτηκε διδάκτωρ στην ίδια σχολή με τίτλο της εργασίας της "Επίδραση της εθνικότητας επί του κύρους του γάμου". Το 1930 παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, με τον οποίο απέκτησε δυο κόρες τη Δέσποινα και τη Θεοδώρα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έδρασε στην ΕΚΚΑ του συνταγματάρχη Ψαρού και πήρε μέρος σε αποστολές βοήθειας οικογενειών εκτελεσθέντων και φυγάδευσης άγγλων στρατιωτών με την καθοδήγηση της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Το 1947 κυκλοφόρησε το βιβλίο "Εκτελεσθέντες επί Κατοχής" γνωστοποιώντας τα ονόματα οικογενειών που πλήγηκαν από τους κατακτητές, προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν. Συνέχισε την ανθρωπιστική της δράση και κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, ως μέλος του Κέντρου Βοήθειας του Παιδιού, του Σώματος Ελληνίδων Οδηγών, της Φανέλας του Στρατιώτη, της Διεθνούς Κοινωνικής Υπηρεσίας. Την περίοδο 1950-1951 αγωνίστηκε υπέρ του δικαιώματος ψήφου των Ελληνίδων και το 1966 πήρε μέρος στην Έκτη Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών. Τιμήθηκε για τη δράση της με το Μετάλλιο Εξαίρετων Πράξεων, το Χρυσό Σταυρό της Εποποιίας (1960), το Μεγαλόσταυρο του Τάγματος της Αξίας (1979, Γαλλία - Σενεγάλη). Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1965 με την έκδοση του ημερολογιακού κειμένου "Φύλλα κατοχής". Ακολούθησε η έκδοση της ποιητικής συλλογής της "Λόγια της σιωπής" (1968) και οχτώ ακόμη συλλογές ως το 1973 που εξέδωσε το βιογραφικό πεζό "Ο αδελφός μου Γιώργος Σεφέρης", που τιμήθηκε με το Α’ κρατικό βραβείο βιογραφίας. Ολοκλήρωσε επίσης ταξιδιωτικά κείμενα και ιστορικές μονογραφίες. Τιμήθηκε επίσης με το χρυσό μετάλλιο της Γαλλικής Ακαδημίας (1976), το βραβείο ποίησης Α. Ντε Βινιύ (1978), το Πρώτο Διεθνές Βραβείο Ποίησης Sicilia (1980) και το βραβείο Gramatikakis - Neuman της Γαλλικής Ακαδημίας Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών για το σύνολο του έργου της. Έργα της μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ρουμανικά. Το 1996 τιμήθηκε με το βραβείο Φρειδερίκου Μάθιους. Πέθανε στην Αθήνα στις 30 Σεπτεμβρίου 2000, σε ηλικία 91 ετών. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Ιωάννας Τσάτσου βλ. χ.σ., "Τσάτσου Ιωάννα", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 9β, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1988.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
