Τραπεζούντα, μεγαλόφωτη, μεγαλόμουση, μεγαλόπνοη (1461-1923)

Η Τραπεζούντα αναδείχτηκε στη συνείδηση όλων των Ποντίων, ως η δική τους ελληνική πολιτεία, λόγω της έξαρσης των παραδοσιακών πολιτιστικών της γνωρισμάτων. Λειτουργούσε μέσα τους ως ΜΕΓΑΛΟΦΩΤΗ - ΜΕΓΑΛΟΜΟΥΣΗ - ΜΕΓΑΛΟΠΝΟΗ, κατά τον Θεοφύλακτο.
Ακόμη και στην προ του Χάττι Χουμαγιούν περίοδο (1856), με εξαίρεση τις πρώτες δεκαετίες μετά την τουρκική κατάκτηση (1461), αλλά και στη μαύρη περίοδο του 17ου αιώνα, ο ελληνισμός της Τραπεζούντας έβρισκε τρόπους να προβάλλει την παρουσία του είτε ως πνεύμα και ευρύτερο κλίμα, μέσω των μνημείων του, έστω και μεταλλαγμένων σε τζαμιά, είτε ως ζωντανό στοιχείο, στον οικονομικό και πνευματικό τομέα.
Σε κάθε περίπτωση, η πόλη κρατούσε, άλλοτε λιγότερο, άλλοτε περισσότερο, τον ελληνικό της χαρακτήρα, ο οποίος κορυφώνεται στο β' μισό του 19ου αιώνα, μέχρι και την ανταλλαγή του 1923.
Το αξιοθαύμαστο είναι ότι η Τραπεζούντα, με τον λαμπρό της πολιτισμό, εξακολουθεί να μεγαλουργεί και μετά την εγκατάσταση των Τραπεζουντίων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη.
Μετά το 1923, η νύμφη του Θερμαϊκού χαρακτηρίστηκε πολύ σωστά, για την πολιτιστική οικονομική της μεταμόρφωση, ως ΝΕΑ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ.
Τίτλος βιβλίου: | Τραπεζούντα, μεγαλόφωτη, μεγαλόμουση, μεγαλόπνοη (1461-1923) | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Από την αυτοκρατορία των μεγάλων Κομνηνών μέχρι τον ξεριζωμό: με σπάνια ντοκουμέντα | ||
Εκδότης: | Σταμούλης Αντ. | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Πελαγίδης Ευστάθιος Ε. (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9789609533577 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σκληρό |
Στοιχεία έκδοσης: | Ιούλιος 2014 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Κατηγορίες: | Ιστορία > Ελληνική Ιστορία |
Πελαγίδης Ευστάθιος Ε.
Ο Ευστάθιος (Στάθης) Ε. Πελαγίδης (1936-2024) ήταν ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Οι έρευνές του εστιάζονταν σε θέματα του μικρασιατικού και του προσφυγικού ελληνισμού, ενώ οι πηγές, απ' όπου αντλούσε τα στοιχεία του, ήταν: τα Βρετανικά Αρχεία, τα Αρχεία της Κοινωνίας των Εθνών, στη Γενεύη και τα Ιστορικά Αρχεία του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας. Μερικά από τα αυτοτελή ιστορικά του έργα: "Το κρυπτοχριστιανικό ζήτημα στον Πόντο", "Προσφυγική Ελλάδα (1913-1930). Ο πόνος και η δόξα", "Η αποκατάσταση των προσφύγων στη Δυτική Μακεδονία (1923-1930)", "Από την Αιολίδα στην Παμφυλία. Ζωντανός και μνημειακός ελληνισμός", "Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα. 1200 χρόνια", "Ο ηρωικός Πόντος", "Ο μακεδονικός αγώνας στις περιοχές Καστοριάς και Φλώρινας", "Ο κώδικας της Μητροπόλεως Καστοριάς, 1665-1769"κ.ά. Εξάλλου, πάμπολλα ήταν τα επιστημονικά του δημοσιεύματα στον περιοδικό επιστημονικό τύπο. Ερευνούσε, επίσης, συστηματικά και το σημερινό προσφυγικό πρόβλημα που έχει να κάνει με τους αδελφούς μας από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Ήταν από τους λίγους ιστορικούς που μελετούσαν επιστημονικά το κορυφαίο αυτό εθνικό θέμα. Για το ίδιο θέμα είχε οργανώσει στο πανεπιστήμιο ειδικό πρόγραμμα μαθημάτων.
- Δώρημαν (2020)
- Μακεδονία, Κιβωτός των ξεριζωμένων Ελλήνων (1913-1930) (2019)
- Πατρίδες της ρωμηωσύνης: Θράκη, Μακεδονία, Βόρεια Ήπειρος, Μικρά Ασία, Πόντος, Καππαδοκία, Κύπρος (2018)
- Προσεγγίσεις στην ιστορία του Εύξεινου Πόντου (2012)
- Έθνος, κράτος και πολιτική (2009)
- Οι πρόσφυγες στη Μακεδονία (2009)
- Μικρασιατικός και ποντιακός ελληνισμός, από την Αρχαιότητα μέχρι την Ανταλλαγή (2004)
- Ο ελληνισμός της Μικράς Ασίας και του Πόντου (2001)
- Ιστορία (1997)