Ο Ίψεν στην Ελλάδα

Παπά, Κατίνα Γ., 1903-1957
Κατίνα Παπά (1903-1957). Η Κατίνα Παπά γεννήθηκε στο χωριό Γιαννιτσάτες στη Βόρειο Ήπειρο. Εκεί πέρασε τα παιδικά και μέρος των εφηβικών χρόνων της. Μετά από διώξεις ελλήνων από τουρκαλβανούς στην περιοχή, η οικογένεια Παπά κατέφυγε στην Κέρκυρα, όπου η Κατίνα τέλειωσε την Ιόνιο Ακαδημία με άριστα και τιμήθηκε με το χρυσούν μετάλλιο World Douglas. Φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών (1924-1925). Μετεκπαιδεύτηκε στην Αυστρία (1930-1932), το Μόναχο και το Βερολίνο (1938-1939) με υποτροφίες του Υπουργείου Παιδείας και ειδικεύτηκε στην Ψυχολογία και τη Θεραπευτική αγωγή. Στη Βιέννη παρακολούθησε μαθήματα του Alfred Adler. Το 1933 παρακολούθησε σχολικά προγράμματα για παιδιά με ειδικές ανάγκες στην Ιταλία. Εργάστηκε στο Στ΄ Γυμνάσιο Θηλέων Αθηνών, όπου ίδρυσε τον πρώτο Παιδαγωγικό Συμβουλευτικό Σταθμό, που λειτούργησε από το 1933 και ως την παραίτησή της το 1954. Την πρώτη της εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε το 1935 με την έκδοση της συλλογής διηγημάτων Στη συκαμιά από κάτω, για την οποία τιμήθηκε με το Βικελαίο έπαθλο της Ακαδημίας Αθηνών. Συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά όπως η Νέα Εστία, η Ηπειρωτική Εστία και με την εφημερίδα Κερκυραϊκά Νέα. Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 54 χρόνων. Όσο ζούσε εξέδωσε μόνο μια ακόμη συλλογή διηγημάτων, με τίτλο Αν άλλαζαν όλα. Μετά το θάνατό της κυκλοφόρησε το χρονικό Σ’ένα Γυμνάσιο Θηλέων και η συλλογή ποιημάτων της Ποιήματα, και τα δύο με φροντίδα της αδερφής της ζωγράφου Αγλαΐας Παπά. Διηγήματά της μεταφράστηκαν και ανθολογήθηκαν στη Γερμανία. Ανέκδοτο παρέμεινε μεγάλο μέρος του έργου της, δοκίμια, μελέτες και ένα θεατρικό έργο με τίτλο Ο ξένος. Η Κατίνα Παπά ανήκει στη μεσοπολεμική γενιά της ελληνικής λογοτεχνίας. Το πεζογραφικό της έργο τοποθετείται στα πλαίσια της προσπάθειας της γενιάς του Τριάντα για ανανέωση του παραδοσιακού αφηγηματικού λόγου και απεμπλοκή από τις φόρμες της ηθογραφίας, με βασικά χαρακτηριστικά του τη βαθιά ψυχολογική προσέγγιση των χαρακτήρων, το λυρισμό, τη συναισθηματική φόρτιση της συγγραφέως, τη συμμετοχή της στα συναισθήματα των ηρώων της, το αυτοβιογραφικό στοιχείο, την αξιοσημείωτη ευλυγισία στην επεξεργασία της πλοκής και στη γλωσσική έκφραση. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Κατίνας Παπά βλ. Μέλμπεργκ Μαργαρίτα. «Κατίνα Παπά», Η μεσοπολεμική πεζογραφία· Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Ζ΄, σ.8-26. Αθήνα, Σοκόλης, 1993. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).