Ο πεζογράφος και το πιθάρι του

Pamuk Orhan
Ο Ορχάν Παμούκ γεννήθηκε το 1952 στην Κωνσταντινούπολη. Τελείωσε το λύκειο στη Ροβέρτειο Σχολή, σπούδασε τρία χρόνια αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο και το 1976 αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Δηµοσιογραφίας του Πανεπιστηµίου της Κωνσταντινούπολης. Άρχισε να γράφει το 1974. Το πρώτο του µυθιστόρηµα, Ο Τζεβντέτ µπέη και οι γιοι του (Εκδόσεις Πατάκη, 2022), βραβεύτηκε µε το Βραβείο Μυθιστορήµατος των Εκδόσεων Μιλιέτ και εκδόθηκε το 1982. Την ίδια χρονιά πήρε και το Βραβείο Μυθιστορήµατος Ορχάν Κεµάλ. Το δεύτερο βιβλίο του, Το σπίτι της σιωπής (Εκδόσεις Πατάκη, 2021), µεταφράστηκε στα γαλλικά και το 1991 τιµήθηκε µε το βραβείο Prix de la Decouverte Europeenne. Το ιστορικό µυθιστόρηµά του Το λευκό κάστρο µεγάλωσε τη φήµη του µέσα κι έξω από την Τουρκία. Ακολούθησαν τα µυθιστορήµατα Το µαύρο βιβλίο (Εκδόσεις Πατάκη, 2021), ένα από τα πιο συζητηµένα και πολυδιαβασµένα βιβλία της σύγχρονης τουρκικής λογοτεχνίας –η γαλλική µετάφραση του οποίου κέρδισε το βραβείο France Culture–, Η καινούρια ζωή, Με λένε Κόκκινο (Εκδόσεις Πατάκη, 2019), που απέσπασε το 2002 στη Γαλλία το Prix du Meilleur livre etranger, στην Ιταλία, επίσης το 2002, το βραβείο Grinzane Cavour και το 2003 το βραβείο IMPAC-Dublin. Το 1999 εκδόθηκαν τα Άλλα χρώµατα, µια επιλογή από άρθρα του για τη λογοτεχνία και τον πολιτισµό, δηµοσιευµένα σε εφηµερίδες και περιοδικά εντός και εκτός Τουρκίας. Ακολούθησαν το Χιόνι (Εκδόσεις Πατάκη 2020), που το 2005 πήρε το βραβείο Le Prix Medicis Etranger, και το αυτοβιογραφικό Iστανµπούλ. Πόλη και αναµνήσεις (Εκδόσεις Πατάκη, 2020). Ο Ορχάν Παµούκ το 2005 τιµήθηκε µε το Βραβείο Ειρήνης του Γερµανικού Συνδέσµου Εκδοτών και το 2006 µε το βραβείο Νόµπελ για το σύνολο του έργου του. Στη συνέχεια εκδόθηκαν τα βιβλία του Το Μουσείο της Αθωότητας, Ο αγαθός και στοχαστικός συγγραφέας, Κάτι παράξενο στον νου µου και Η γυναίκα µε τα κόκκινα µαλλιά (Εκδόσεις Πατάκη, 2018), που είναι το τελευταίο του µυθιστόρηµα. Τα βιβλία του έχουν µεταφραστεί σε εξήντα τρεις γλώσσες. Από τα µέσα της δεκαετίας του 1990, εκφράζοντας τις απόψεις του για τα δικαιώµατα του ανθρώπου και την ελευθερία της σκέψης, διατηρεί µια κριτική στάση απέναντι στο τουρκικό κράτος. Είναι επίτιµο µέλος της Αµερικανικής Ακαδηµίας Τεχνών και Γραµµάτων και της Κινεζικής Ακαδηµίας Κοινωνικών Επιστηµών. Διδάσκει, για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα, µία φορά τον χρόνο στο Πανεπιστήµιο Columbia. Πρόσφατα τιµήθηκε µε τα τουρκικά βραβεία του Ιδρύµατος Αϊντίν Ντογάν και Ερντάλ Οζ. Ζει στην Κωνσταντινούπολη. (Πηγή: Εκδόσεις Πατάκη, 2022)