Σμύρνη
Εφέτος συμπληρώνονται ογδόντα χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης. Μιας πόλης που έχει αναχθεί στη σφαίρα του μύθου και του ονείρου για τη ζωή και τις μουσικές της. Ποια ήταν όμως στην πραγματικότητα η μουσική της ζωή; Ποια τα τραγούδια της και η μουσική της παρακαταθήκη που μεταλαμπαδεύτηκε στην κυρίως Ελλάδα και αποτέλεσε τις βάσεις του ρεμπέτικου και, μεταγενέστερα του σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού; Πολλές πλευρές της μένουν ακόμη άγνωστες τόσο στο ευρύ κοινό όσο και σε αρκετούς μελετητές. Η καταστροφή της Σμύρνης και η βίαιη μετακίνηση του ελληνικού πληθυσμού έπαιξαν το ρόλο τους, ώστε η έρευνα του θέματος αυτού να συναντά τα ανυπέρβλητα πολλές φορές, εμπόδια εξαιτίας της έλλειψης ή της αποσπασματικότητας των ιστορικών πηγών.
Στην παρούσα μελέτη αναδεικνύονται νέες πτυχές από την πολύμορφη μουσική ζωή της Σμύρνης την περίοδο 1900-1922. Παρουσιάζονται οι μουσικές διασκεδάσεις τόσο των λαϊκών στρωμάτων όσο και της ανώτερης οικονομικά τάξης. Γίνεται μία καταγραφή των καταστημάτων της Σμύρνης, που πουλούσαν μουσικά όργανα, φωνόγραφους, γραμμόφωνα, κυλίνδρους και δίσκους γραμμοφώνου. Εφευρέσεις του τέλους του 19ου αιώνα, που στις αρχές του 20ού βρίσκονταν στα πρώτα βήματα της εμπορικής τους παραγωγής, ενώ ανιχνεύονται ήδη από αυτή την πρώιμη εποχή οι πρώτοι «πειρατικοί» δίσκοι! Εξετάζεται με λεπτομέρεια η διαδικασία των ηχογραφήσεων και δίνονται αναλυτικοί κατάλογοι των τραγουδιών σμυρναίικου ενδιαφέροντος που ηχογραφήθηκαν πριν το 1922 - με τη μέθοδο του «χωνιού». Φωτογραφίες-ντοκουμέντα και ένα CD με 18 τραγούδια της περιόδου 1906-1912 τεκμηριώνουν και αναδεικνύουν τη μουσική ζωή μιας πολυπολιτισμικής πόλης που δεν έχει προηγούμενο, και ίσως ούτε επόμενο. Ποια είναι, όμως, σήμερα η βαθύτερη ανάγκη για την αναζήτηση και τη μελέτη αυτών των «χαμένων» παραδόσεων του Μικρασιατικού Ελληνισμού; Η απάντηση είναι ότι: Και οι πατρίδες είναι σαν τους ανθρώπους: πεθαίνουν από τη στιγμή που αρχίζουμε να τις ξεχνάμε.
Τίτλος βιβλίου: | Σμύρνη |
---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Η μουσική ζωή 1900-1922: Η διασκέδαση, τα μουσικά καταστήματα, οι ηχογραφήσεις δίσκων |
---|
Περιέχει: | CD-ROM |
---|
Εκδότης: | Music Corner |
---|
Συντελεστές βιβλίου: | Καλυβιώτης, Αριστομένης (Συγγραφέας) Διονυσόπουλος, Νίκος (Επιμελητής)
|
ISBN: | 9789608754102 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
---|
Στοιχεία έκδοσης: | Δεκέμβριος 2002 | Διαστάσεις: | 24x17 |
---|
Κατηγορίες: | Γενικά Βιβλία > Καλές Τέχνες > Μουσική - Τραγούδι Ιστορία > Ελληνική Ιστορία > Νεότερη Ελληνική Ιστορία |

Λουντέμης, Μενέλαος, 1906-1977
Μενέλαος Λουντέμης (1906-1977) Ο Μενέλαος Λουντέμης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Βαλασιάδης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της Πόλης που χρεοκόπησε μετά από την εγκατάστασή της στο ελληνικό κράτος. Σε παιδική ηλικία έζησε για λίγο στο κρατικό οικοτροφείο της Έδεσσας, σύντομα όμως μπήκε στη βιοπάλη (γραμματοδιδάσκαλος, ψάλτης, εργάτης στα τεχνικά έργα του Γαλλικού ποταμού). Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και εντάχθηκε στο ΕΑΜ, όπου διετέλεσε και γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου εξορίστηκε στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και το 1958 πέρασε από δίκη για το βιβλίο του "Βουρκωμένες μέρες". Από το 1958 ως τη μεταπολίτευση του 1974 έζησε αυτοεξόριστος στη Ρουμανία, ενώ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Παπαδόπουλου του είχε αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Πέθανε στην Αθήνα, ενώ οδηγούσε, από καρδιακή προσβολή. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε γύρω στο 1930 με δημοσιεύσεις ποιημάτων και διηγημάτων στο περιοδικό "Νέα Εστία". Το 1938 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων "Τα πλοία δεν άραξαν", για την οποία τιμήθηκε με το Μέγα Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας. Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο της Χρυσής Δάφνης Πανευρώπης ( Παρίσι, 1951). Το σύνολο του έργου του καλύπτει όλα σχεδόν τα είδη του γραπτού λόγου (πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, θέατρο, παιδική λογοτεχνία, μετάφραση κ.α.). Ο Μενέλαος Λουντέμης ανήκει στους έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Η ιδιοτυπία του έργου του έγκειται στον "ερασιτεχνικό" τρόπο γραφής, τον οποίο υπηρέτησε εν πλήρει συνειδήσει, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δε τον ενδιαφέρει η Τέχνη αλλά η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Παρόλα αυτά στο σύνολο του έργου του δεσπόζει η τάση του να στρέφεται εξ' ολοκλήρου γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο-αφηγητή (που συνήθως παραπέμπει στον ίδιο το συγγραφέα), που ανήκει στους περιθωριακούς τύπους των καταπιεσμένων κοινωνικά στρωμάτων και το οποίο μας δίνει την προσωπική του οπτική της μοναξιάς, του ανεκπλήρωτου του έρωτα και της δυστυχίας του κόσμου. Το έργο του είναι έντονα επηρεασμένο από την ευρωπαϊκή λογοτεχνία του ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Κνουτ Χάμσουν, Μαξίμ Γκόρκι, Παναΐτ Ιστράτι κ.α.): ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία που αγγίζει κάποτε το μελοδραματισμό, βιωματική γραφή, ηθογραφικά και συμβολικά στοιχεία. Σε έργα του όπως το "Συννεφιάζει" και το "Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα" αξιοσημείωτη είναι η ψυχογραφική τεχνική του που δημιουργεί ολοκληρωμένους, ζωντανούς χαρακτήρες, οι οποίοι συναπαρτίζουν μια ολόκληρη μικρή κοινωνία, και η αφηγηματική δύναμη. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Μενέλαου Λουντέμη βλ. Ζήρας Αλεξ., "Λουντέμης Μενέλαος", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 5. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986 και Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, "Μενέλαος Λουντέμης", Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Ε΄, σ.232-252. Αθήνα, Σοκόλης, 1992.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).