Ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης εκπαίδευσης και καπιταλιστική αναδιάρθρωση

Οι μεγάλες και συστηματικές παρεμβάσεις που επιχειρούνται τα τελευταία χρόνια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σταδιακά μεταλλάσσουν τον ακαδημαϊκό και δημόσιο χαρακτήρα των ιδρυμάτων της. Οι παρεμβάσεις αυτές αποτελούν την ελληνική εκδοχή των ενεργειών και των μέτρων με τα οποία η κυρίαρχη στην Ευρώπη νεοφιλελεύθερη πολιτική επιχειρεί να "ανασχεδιάσει" την εκπαίδευση στο πλαίσιο του "ευρωπαϊκού χώρου της ανώτατης εκπαίδευσης". Στον κεντρικό πυρήνα τους αντιμετωπίζουν την παιδεία ως εμπόρευμα / υπηρεσίες εκπαίδευσης -και, ως τέτοιες, πρέπει να υπόκεινται στους κανόνες της αγοράς-, τους φοιτητές ως πελάτες που αγοράζουν αυτές τις υπηρεσίες και τους φορείς που τις παράγουν ως επιχειρήσεις. Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου ("Από τη Sorbonne και την Bologna στη Σύνοδο ελέγχου στο Bergen της Νορβηγίας") παρουσιάζεται η ιστορία των σχεδίων αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε συνάρτηση με τις αποφάσεις που πάρθηκαν από τους υπουργούς Παιδείας της ΕΕ από το 1999 (Διακήρυξη της Bologna) μέχρι και το Μάιο του 2005 (Συνάντηση Υπουργών Παιδείας στο Μπέργκεν της Σουηδίας). Στο δεύτερο κεφάλαιο ("Επιχείρηση αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης") αναλύονται τα "κρίσιμα" σημεία των συμφωνιών των Υπουργών Παιδείας των χωρών της ΕΕ και οι συνέπειες αυτών των αποφάσεων. Ο χαρακτήρας και οι νέες κατευθύνσεις των σπουδών, οι κύκλοι σπουδών, το θέμα του 3-5-8, οι πιστωτικές μονάδες, η κινητικότητα, τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών κλπ., "φωτίζονται" ως τμήματα ενός παζλ το οποίο συνδέεται με ένα ενιαίο στρατηγικό στόχο για το πανεπιστήμιο και τη σχέση του με την αγορά. Στο τρίτο κεφάλαιο ("Αξιολόγηση και δημόσια χρηματοδότηση") αποκαλύπτεται ότι η δημόσια υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι πολιτική κατεύθυνση, καθώς, από τη μια, αποτελεί το μέσο διά του οποίου εκβιάζονται τα ιδρύματα να συναινέσουν στη στρατηγική της μετάλλαξης του πανεπιστημίου και, από την άλλη, τα αναγκάζει να υιοθετήσουν τη συμπεριφορά ιδιωτικής επιχείρησης για να βρουν νέους πόρους και τους πανεπιστημιακούς να μετεξελιχθούν σε μάνατζερ. Στα πλαίσια αυτά παρουσιάζεται ο ρόλος των ΕΠΕΑΕΚ και της "αξιολόγησης" ως υποσύνολα της γενικής στρατηγικής για την άλωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης από την οικονομία της αγοράς. Στο τέταρτο κεφάλαιο ("Τι συντελείται ήδη στα ελληνικά Πανεπιστήμια") παρουσιάζεται και αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο η κυρίαρχη πολιτική επιχειρεί να νομιμοποιήσει τις παρεμβάσεις της στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παράλληλα, ο φακός της ανάλυσης πλησιάζει στις αλλαγές που ήδη έχουν γίνει στα τριτοβάθμια ιδρύματα και στις τάσεις που ήδη έχουν διαμορφωθεί στις κατευθύνσεις τους, δίνοντας μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των εξελίξεων στην τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο, που έχει το χαρακτήρα παραρτήματος, μπορεί ο αναγνώστης να βρει και να μελετήσει σε ελληνική μετάφραση τις βασικές αποφάσεις της ευρωπαϊκής εκπαιδευτικής πολιτικής όπως αυτές αποτυπώνονται στη Διακήρυξη της Sorbonne (1998), στη Διακήρυξη της Bologna (1999), στο Μήνυμα της Σαλαμάνκα προς την Πράγα (2001), στο Ανακοινωθέν της Πράγας (2001) και στο Ανακοινωθέν του Βερολίνου (2003).
Τίτλος βιβλίου: | Ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης εκπαίδευσης και καπιταλιστική αναδιάρθρωση | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Η μετάλλαξη του πανεπιστημίου | ||
Εκδότης: | Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Κάτσικας, Χρήστος (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9789600110487 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | Μάιος 2005 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Σημείωση: | Πρόλογος: Νίκος Θεοτοκάς. | ||
Κατηγορίες: | Εκπαίδευση > Γενικά |
Κάτσικας, Χρήστος
Ο Χρήστος Κάτσικας γεννήθηκε το 1960. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1979-1983) και από το 1985 εργάζεται στη μέση εκπαίδευση. Είναι συντάκτης του περιοδικού "Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης", μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων και εκπαιδευτικός συντάκτης της εφημερίδας "Τα Νέα". Είναι υποψήφιος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εντοπίζονται στο χώρο της κοινωνιολογίας της εκπαίδευσης και της εκπαιδευτικής πολιτικής. Είναι συγγραφέας των βιβλίων:
- "Η ανισότητα στην ελληνική εκπαίδευση" Gutenbert 1994, 2000 (μαζί με τον Γ. Καββαδία)
- "Η ελληνική εκπαίδευση στο ορίζοντα του 2000", Gutenberg 1996 (μαζί με τον Γ. Καββαδία).
- "Δώδεκα μύθοι της εκπαίδευσης", Τα Τραμάκια 1997.
- "Κρίση του σχολείου και εκπαιδευτική πολιτική", Gutenberg 1998 (μαζί με τον Γ. Καββαδία).
- "Σχολείο, τάξη και ιδεολογία - Τα παραμύθια της σχολικής μας ζωής" Ελληνικά Γράμματα 1999 κ.ά.
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος 2013 (2013)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος 2012 (2012)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος 2011 (2011)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος 2010 (2010)
- Το εγχειρίδιο του εκπαιδευτικού (2009)
- Μαθητικό λεξικό για το δημοτικό (2009)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλµατος 2009 (2009)
- Οδηγός επαγγελμάτων (2009)
- Παιδαγωγικά για τον διαγωνισμό των εκπαιδευτικών του ΑΣΕΠ (2008)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος 2008 (2008)
- Η εκπαίδευση της αμάθειας (2008)
- Κατανοώντας το σχολείο στον καπιταλισμό (2008)
- Οδηγός προσλήψεων-διαγωνισμών δημοσίου και τεστ δεξιοτήτων (2008)
- Τεστ γνώσεων - Διαγωνισμοί δημοσίου (2008)
- Ιστορία για τον διαγωνισμό εκπαιδευτικών του ΑΣΕΠ (2008)
- Τεστ γνώσεων - Διαγωνισμοί δημοσίου (2008)
- Τα πανεπιστήμια φλέγονται! (2007)
- Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης (2007)
- Οδηγός κατατακτηρίων εξετάσεων για ΑΕΙ και ΤΕΙ (2007)
- Το "εγχειρίδιο" του καλού εκπαιδευτικού (2007)
- Τεστ δεξιοτήτων για το ΑΣΕΠ (2007)
- Τεστ δεξιοτήτων για το ΑΣΕΠ (2007)
- Νέα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία στο σχολείο (2007)
- Οδηγός των έργων του αρχαίου ελληνικού θεάτρου (2006)
- Η αξιολόγηση στην εκπαίδευση (2006)
- Παιδαγωγικά και διδακτική για το διαγωνισμό των εκπαιδευτικών (ΑΣΕΠ) (2006)
- Οδηγός δικτυακής μάθησης (2006)
- ΑΣΕΠ - Οδηγός για το διαγωνισμό των εκπαιδευτικών (2006)
- Πώς να επιλέξω σωστά τις σπουδές μου στα ΑΕΙ-ΤΕΙ (2006)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΑΕΙ, ΤΕΙ, στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές 2005 (2005)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΑΕΙ, ΤΕΙ, στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές 2006 (2005)
- Οδηγός πλεύσης 2005-06 για το λύκειο και την εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ (2005)
- Εκτός τάξης το διαφορετικό; (2005)
- Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης (2004)
- Η αναδιάρθρωση του ελληνικού πανεπιστημίου (2003)
- Οι ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαία Ελλάδα. Οι αθέατες πλευρές (2003)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΑΕΙ, ΤΕΙ, στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές 2004 (2003)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΑΕΙ 2003 (2002)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΤΕΙ, στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές 2003 (2002)
- Το "εγχειρίδιο" του καλού εκπαιδευτικού (2002)
- Οδηγός σπουδών για τις κατατακτήριες εξετάσεις για την εισαγωγή από τα ΤΕΙ στα ΑΕΙ (2002)
- Οδηγός μεταπτυχιακών σπουδών και υποτροφιών (2002)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΤΕΙ (2001)
- Οδηγός σπουδών και επαγγέλματος ΑΕΙ (2001)
- Η ανισότητα στην ελληνική εκπαίδευση (2000)
- Σχολείο, τάξη και ιδεολογία: Τα παραμύθια της σχολικής μας ζωής (1999)
- Κρίση του σχολείου και εκπαιδευτική πολιτική (1998)
- Η ελληνική εκπαίδευση στον ορίζοντα του 2000 (1996)