Κατ' εξακολούθηση
Όταν εγώ, μαθητής λυκείου τότε, διέσχιζα τη Μεγάλη Οδό του Πέρα από το Τούνελ, το μικρό μετρό των τριών λεπτών, που ένωνε το Πέρα με το Γαλατά, προς το Ταξίμ, την κεντρική τότε πλατεία της Πόλης, άκουγα στο πέρασμα μου έξι γλώσσες ταυτόχρονα: τούρκικα, ελληνικά, αρμένικα, σεφαραδίτικα εβραϊκά, ιταλικά και γαλλικά. Στα αυτιά μου ηχούσε καθημερινά μια πανδαισία γλωσσών. Εμείς βλέπαμε, και εξακολουθούμε να βλέπουμε, την Πόλη και την Αλεξάνδρεια ως δύο από τα μεγάλα κέντρα του ελληνισμού- οι δύο πόλεις ήταν, ωστόσο, δύο κέντρα του κοσμοπολιτισμού που θα τα ζήλευαν πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις την ίδια εποχή.
(Π. Μ.)
Ο Πέτρος Μάρκαρης διάνοιξε αποφασιστικά την αστυνομική γραφή στην εποπτεία της λογοτεχνίας, της πολιτικής και της ιστορίας. Ο Χαρίτος, ο πληρεξούσιος του αρμενορωμιού συγγραφέα, δεν είναι μόνο ένας δαιμόνιος ανατόμος της περιρρέουσας βίας, αλλά κι ένας ιδιότυπος θυμόσοφος, περιπατητής και ευζωϊστής. Στο ανά χείρας βιβλίο, ο Μάρκαρης φυλλομετρά τις πίσω σελίδες της ζωής του, περνώντας το σελιδοδείκτη σε σπαρταριστές ενθυμήσεις, σε χαρακτηριστικές συνεργασίες (Θόδωρος Αγγελόπουλος), σε διαρκείς αναγνωστικές μαθητείες (Γκαίτε, Μπρεχτ), αλλά και στα αλλεπάλληλα μεταφραστικά ταξίδια των βιβλίων του ανά τον κόσμο. Ένας "κατ' εξακολούθηση" άνθρωπος της γραφής, του θεάτρου και του κινηματογράφου διασταυρώνει μοναδικά την εξομολόγηση με την περιπλάνηση, την ειρωνεία με την κριτική, τον κοσμοπολιτισμό με την ιθαγένεια.
Murdoch, Iris, 1919-1999
Η Άιρις Μέρντοχ γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1919 από γονείς Άγγλους και Ιρλανδούς. Πήγε σχολείο στο Μπρίστολ και σπούδασε κλασική φιλολογία στην Οξφόρδη. Κατά τη διάρκεια του πολέμου εργάστηκε για την UNRRA στο Λονδίνο, το Βέλγιο και την Αυστρία. Κέρδισε μια υποτροφία φιλοσοφίας στο Καίμπριτζ και το 1948 επέστρεψε στην Οξφόρδη, όπου άρχισε να διδάσκει φιλοσοφία στο St. Anne's College. Το 1956 παντρεύτηκε τον καθηγητή και κριτικό λογοτεχνίας John Bayley, με τον οποίο έζησε ως τον θάνατό της τον Φεβρουάριο του 1999. Η μεγαλύτερη ίσως συγγραφέας της μεταπολεμικής αγγλικής λογοτεχνίας, άφησε πλουσιότατο έργο. Μετά την πρώτη εμφάνισή της στα γράμματα με το "Under the net" (1954), ακολούθησαν είκοσι έξι μυθιστορήματα, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονται τα: "A severed head" (1961), "A fairly honourable defeat" (1970), "The philosopher's pupil" (1980), "Ο πράσινος ιππότης" (1993) και "Το δίλημμα του Τζάκσον" (1995). Τιμήθηκε με το βραβείο James Tait Black Memorial το 1973 για τον "Μαύρο πρίγκηπα", με το βραβείο Whitbread το 1974 για το "The sacred and profane love machine" και με το βραβείο Booker το 1978 για το "Θάλασσα, θάλασσα". Στα φιλοσοφικά έργα της περιλαμβάνονται τα "Sartre: romantic rationalist", "Acastos: two platonic dialogues", "Metaphysics as a guide to morals" και "Εμπειριστές και μυστικιστές" (1997). Έγραψε αρκετά θεατρικά έργα, ανάμεσα στα οποία το "The Italian girl" και το "The black prince" (διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματός της). Το 1978 εκδόθηκε ο τόμος με ποιήματα "A year of birds". Η Άιρις Μέρντοχ τιμήθηκε με τους τίτλους CBE (1976) και DBE (1987) για την προσφορά της στα βρετανικά γράμματα, καθώς με το χρυσό βραβείο PEN για τη συνολική προσφορά της στη λογοτεχνία. Μετά το θάνατό της ο άντρας της John Bayley δημοσίευσε τα βιβλία "Iris: a memoir" και "Elegy for Iris" (που μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο, στην ταινία "Iris", από τον Richard Eyre), και ο φίλος της κριτικός λογοτεχνίας Peter J. Conradi, συγγραφέας της συλλογής δοκιμίων "Iris Murdoch: the Saint and the artist" (1986), εξέδοσε την πλήρη βιογραφία της με τίτλο "Iris Murdoch: A life" (2001).
