Μήκων και μνήμη
Ο Πάουλ Τσέλαν, γερμανόγλωσσος Εβραίος, συγκαταλέγεται κατά γενική ομολογία ανάμεσα στους σημαντικότερους μεταπολεμικούς ποιητές της Ευρώπης. Η συλλογή του "Μήκων και μνήμη" ("Mohn und Gedachtnis", 1952), με την οποία γίνεται γνωστός ως ποιητής στο γερμανόγλωσσο αναγνωστικό κοινό, ορίζει μία καμπή στη μεταπολεμική ποίηση λόγω της θεματικής της -τα θέματα των διωγμών των Εβραίων και του Ολοκαυτώματος είναι από τα βασικά του βιβλίου- αλλά και της καινοφανούς ποιητικής της διατύπωσης.
Ο Τσέλαν, μέσα από τον ουσιαστικό διάλογό του με τη γερμανόγλωσση λυρική ποίηση και τις νεωτερικές και πρωτοποριακές τάσεις της ποίησης του 20ου αιώνα, διαμορφώνει ένα εντελώς ξεχωριστό ποιητικό ιδίωμα: μια γλώσσα απογυμνωμένη από κοσμητικά στοιχεία, άκρως αφαιρετική και συνάμα υποβλητική, μια γλώσσα που βρίθει από τολμηρές εικόνες, η οποία είναι συγχρόνως ερμητική και απολύτως διαυγής.
"Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 1952, κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο της Στουτγκάρδης, Deutsche Verlags-Ansalt (DVA), ένας λεπτός τόμος 80 σελίδων με λινόδετο μαύρο εξώφυλλο, ο οποίος περιλάμβανε 56 ποιήματα. Το βιβλίο ήταν επενδυμένο με ένα διαφανές προστατευτικό κάλυμμα από σελοφάν, μέσα από το οποίο διακρινόταν με χρυσά γράμματα το όνομα του ποιητή και ο τίτλος: Paul Celan, "Mohn und Gedachtnis". Κατά κάποιον τρόπο ήταν σε απόλυτη αρμονία με την ασυνήθιστη, μυστηριώδη γλώσσα των ποιημάτων, γεγονός το οποίο έγινε αμέσως αντιληπτό από τους αναγνώστες και τους κριτικούς. "Λέξεις λειασμένες σαν βότσαλα, ξαφνικά ηχούσαν μυστηριώδεις και πολυπρισματικές. Τετριμμένες εκφράσεις, τοποθετημένες σε ένα μετρικό πλαίσιο φαίνεται να βγαίνουν από μια πηγή νεότητας", έγραφε κάποιος κριτικός. Ποιος ήταν αυτός ο Πάουλ Τσέλαν με τον νεωτερικό τόνο που δεν μπορούσε κανείς να τον προσπεράσει, τα ποιήματα του οποίου εκδόθηκαν σε έναν εκδοτικό οίκο που δεν φημιζόταν για το ενδιαφέρον του για τη μοντέρνα γερμανική ποίηση; [...]"
(από το επίμετρο του Joachim Seng με τίτλο: "Μποτίλια του πελάγους στη χώρα των δραστών: η ποιητική συλλογή "Μήκων και μνήμη" στη Γερμανία")
| Τίτλος βιβλίου: | Μήκων και μνήμη |
|---|
| Τίτλος πρωτότυπου: | Mohn und Gedächtnis |
|---|
| Εκδότης: | Νεφέλη |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Celan, Paul, 1920-1970 (Συγγραφέας)
Αβραμίδου, Ιωάννα (Μεταφραστής)
Αβραμίδου, Ιωάννα (Επιμελητής)
Βλαβιανός Χάρης (Υπεύθυνος Σειράς)
|
|---|
| ISBN: | 9789602118368 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Ξένη Ποίηση | Σελίδες: | 200 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Μάιος 2007 | Διαστάσεις: | 21x14 |
|---|
| Σημείωση: | Σημειώσεις: Ιωάννα Αβραμίδου. Επίμετρο: Joachim Seng. |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Μεταφρασμένη λογοτεχνία > Ποίηση |
|---|
Puskin, Aleksandr Sergeevic, 1799-1837
Ο Αλέξανδρος Σεργκέγεβιτς Πούσκιν γεννήθηκε στη Μόσχα, στις 26 Μαΐου 1799 και πέθανε στην Πετρούπολη, στις 29 Ιανουαρίου 1837. Το έργο του αποτελείται από λυρικά και επικά ποιήματα, μυθιστορήματα (πεζά και σε στίχους), διηγήματα, ιστορικές πραγματείες και κριτικές. Ο Πούσκιν θεωρείται όχι μόνον ο μεγαλύτερος συγγραφέας της χώρας του, αλλά και κάτι περισσότερο: η προσωποποίηση του ρωσικού πνεύματος. Από την πλευρά τού πατέρα του, κατάγεται από μία από τις παλαιότερες οικογένειες της ρωσικής αριστοκρατίας, ενώ από την πλευρά της μητέρας του ήταν απ' ευθείας απόγονος ενός αβησσυνού πρίγκηπα. Παιδί ακόμη έχει την ευκαιρία να γνωρίσει τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής, όπως τον ιστορικό Καραζμίν. Το 1811 σε ηλικία 12 ετών μπαίνει στο αυτοκρατορικό Λύκειο του Τσάρκογε Σέλο, όπου έλαβε ανώτερη μόρφωση. Τα ποιήματά του της εποχής του λυκείου είναι ποικίλα: δημοφιλή ρομάντζα, πατριωτικοί στίχοι, τοπία του Όσιαν, στιχάκια έντονα επηρεασμένα από τον Παρνύ και τον Ντερζάβιν, επιστολές κ.λπ. Το 1817 αποπειράται ένα μεγάλο ποίημα πατριωτικού χαρακτήρα, το "Ρουσλάν και Λιουντιμίλα" ένα σύνθετο έργο, κάπως ψυχρό μα έξοχο και με άριστη δομή, το οποίο καθιερώνει την προκαθεδρία του στη ρώσικη λογοτεχνία. Βαθιά επηρεασμένος από τον άνεμο του φιλελευθερισμού που σάρωνε την Ευρώπη, ο Πούσκιν ασχολείται συστηματικά με πολιτικά θέματα στα λυρικά του ποιήματα. Το 1820 εκτοπίζεται στη Βεσαρραβία και από τις εντυπώσεις του από τον Καύκασο γεννήθηκαν πολλά σημαντικά έργα: "Ο αιχμάλωτος του Καυκάσου", "Το συντριβάνι του Μπαχτσέ-Σαράι", "Οι αδελφοί ληστές" και πολλά άλλα λυρικά ποιήματα. Την περίοδο αυτή 1820-1821γράφει πολλά σκωπτικά ποιήματα και την "Γαβριηλιάδα". Το καλοκαίρι του 1823 πετυχαίνει τη μετάθεσή του στην Οδησσό όπου ξεκινά τους "Τσιγγάνους" και γράφει τα δύο πρώτα κεφάλαια του ποιήματος "Ευγένιος Ονιέγκιν" που οφείλει τη φόρμα του στην επιρροή του Μπάιρον. Το 1824 αρχίζει να γράφει τον "Μπορίς Γκοντούνωφ" και το 1826 η εξορία του τερματίζεται και ο Τσάρος Νικόλαος Α τον υποδέχεται θερμά στη Μόσχα, όπου μένει μόνο για δύο μήνες και ξαναγυρνά στο Μιχαηλόφσκογιε, όπου αρχίζει το πρώτο του πεζό "Ο Νέγρος του Μεγάλου Πέτρου". Το 1829 γράφει μέσα σε δεκαπέντε μέρες την "Πολτάβα", ένα αξιόλογο ποίημα που παρουσιάζει για πρώτη φορά την Ουκρανία στη ρώσικη λογοτεχνία. Μετά από ανεπιτυχείς προτάσεις γάμου ταξιδεύει στον Καύκασο απ' όπου επιστρέφει με μερικά ωραία ποιήματα και με το "Ταξίδι στο Ερζερούμ", ένα από τα καλύτερα πεζά του. Άλλα έργα του είναι: "Παραμύθια του τσάρου Σαλτάν" (1831), "Ντάμα Πίκα" (1834) κ.ά.
