Η άνοδος και η πτώση των εργατικών διεθνών
Η 3η, Κοµµουνιστική ∆ιεθνής ή Κοµιντέρν σηµάδεψε την ταραχώδη πορεία του παγκόσµιου εργατικού κινήµατος στον 20ό αιώνα. Την ιστορία της πραγµατεύεται σε δύο τόµους ο παρών Γ΄ –και τελικός– κύκλος της τριλογίας του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου για την ιστορία των εργατικών ∆ιεθνών.
Ο Α΄ τόµος αναφέρεται στα γεγονότα που συγκλόνισαν την Ευρώπη τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα: ο µεγάλος ιµπεριαλιστικός πόλεµος, η εθνικιστική παρέκκλιση των σοσιαλιστικών κοµµάτων, η χρεοκοπία της 2ης ∆ιεθνούς, τα επαναστατικά ξεσπάσµατα, µε αποκορύφωµα την επικράτηση της οκτωβριανής επανάστασης υπό την ηγεσία του κόµµατος του Λένιν. Συζητά επίσης τα πρώτα κρίσιµα βήµατα της νέας ∆ιεθνούς –τα τέσσερα πρώτα καθοριστικά συνέδρια, η ίδρυση της Κόκκινης Συνδικαλιστικής ∆ιεθνούς κ.λπ.– όπως και τη συγκρότηση των κοµµουνιστικών κοµµάτων στις ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες – Γερµανία, Ιταλία, Γαλλία, Αυστρία και Ουγγαρία.
Στον Β΄ τόµο αναλύεται η συγκρότηση των κοµµάτων και σε άλλες χώρες της Ευρώπης (Πολωνία, Φινλανδία, Αγγλία, Ισπανία, Ελλάδα κ.ά.), στις Ηνωµένες Πολιτείες και την Κίνα. Και ολοκληρώνεται µε την πορεία της Κοµµουνιστικής ∆ιεθνούς µέσα στα ταραγµένα χρόνια του µεσοπολέµου. Χρόνια που σηµαδεύτηκαν από µεγάλες επαναστάσεις, αλλά και από την άνοδο του φασισµού στη Γερµανία και την Ιταλία και την επιβολή αυταρχικών καθεστώτων σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Την ίδια περίοδο οι σκληρές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις στο εσωτερικό του κινήµατος οδηγούν στην επικράτηση του σταλινικού φαινοµένου, µε αποτέλεσµα µια σειρά από οδυνηρές ήττες και, τελικά, την αυτοδιάλυση της 3ης ∆ιεθνούς στα 1943.

Αμπατζόγλου, Πέτρος, 1931-2004
ΠΕΤΡΟΣ ΑΜΠΑΤΖΟΓΛΟΥ (1931-2004). Ο Πέτρος Αμπατζόγλου γεννήθηκε στην Αθήνα με καταγωγή από το Κέρκαγατς της Μικράς Ασίας από τον πατέρα του και από την Κωνσταντινούπολη από την μητέρα του. Τα πρώτα οχτώ χρόνια της ζωής του τα πέρασε με την οικογένειά του στο Νέο Ηράκλειο και το 1939 η οικογένεια εγκαταστάθηκε στο κέντρο της Αθήνας, όπου ο πατέρας ασχολήθηκε με διαφόρων ειδών επιχειρήσεις (κέντρο διασκέδασης, θέατρο, αργυροχρυσοχοείο), όλες χωρίς επιτυχία και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής άνοιξε μεταφραστικό και δακτυλογραφικό γραφείο. Ο Αμπατζόγλου κινδύνεψε κατά την περίοδο αυτή να πεθάνει από αβιταμίνωση. Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο το 1950 και διορίστηκε μετά από διαγωνισμό στην Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών - Πειραιώς, από όπου συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα λόγω της αδύναμης υγείας του το 1966. Το 1964 παντρεύτηκε την αρχιτέκτονα Καίτη Παπανικολάου. Ασχολήθηκε επίσης με τη σύνταξη κειμένων στη διαφημιστική εταιρεία Έργον και μετά τη συνταξιοδότησή του έφυγε με τη γυναίκα του για το Λονδίνο, όπου πέρασε από τότε μεγάλο μέρος της ζωής του. Το 1969 πήρε χορηγία από το ίδρυμα Φορντ και το 1973 επισκέφτηκε πανεπιστήμια των Η.Π.Α. με υποτροφία του Διεθνούς Προγράμματος Συγγραφέων του Πανεπιστημίου της Αϊόβα. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 από τις σελίδες της Νέας Εστίας και το 1962 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων "Με το Μινώταυρο" και στράφηκε αποκλειστικά στην πεζογραφία με εξαίρεση κάποιες μεταφραστικές απόπειρες σε περιοδικά. Το 1964 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο για το έργο του "Ισορροπία τρόμου". Ο Πέτρος Αμπατζόγλου ανήκει στους έλληνες πεζογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Βασικό χαρακτηριστικό της γραφής του είναι η απόλυτη κυριαρχία του φαντασιακού στοιχείου και του συνειρμού, σε βαθμό που καταλύει τόσο τις παραδοσιακές αφηγηματικές δομές όσο και την όποια χωροχρονική συνοχή στην εξέλιξη του μύθου. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Πέτρου Αμπατζόγλου βλ. Γιαλουράκης Μανώλης, «Αμπατζόγλου Πέτρος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρη Πάτση, 1968, και Ζήρας Αλέξης, «Πέτρος Αμπατζόγλου», στο συλλογικό έργο «Η μεταπολεμική πεζογραφία · από τον πόλεμο του '40 ως τη δικτατορία του '67», Β΄, σ.184-199, Αθήνα, Σοκόλης, 1988.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών γεννημένων από το 19ο αιώνα έως το 1935, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
(Φωτό: Μαριλένα Σταφυλίδου)