Φυλετικές θεωρίες στην Ελλάδα
Ξαφνιαζόμαστε τα τελευταία χρόνια όποτε συνειδητοποιούμε την απήχηση που εξακολουθούν να έχουν σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι φυλετικές θεωρίες και οι ρατσιστικές αντιλήψεις. Οι ιδέες που ταξινομούν τις ανθρώπινες ομάδες σε φυλές σύμφωνα με τα εξωτερικά τους φυσικά χαρακτηριστικά, και τις ιεραρχούν ανάγοντας τα χαρακτηριστικά αυτά σε διανοητική ικανότητα, πολιτισμικό επίπεδο και κοινωνική οργάνωση, είναι προϊόν του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας. Στη Δύση, επί έναν περίπου αιώνα, αποτέλεσαν απολύτως αποδεκτές και έγκυρες επιστημονικές θέσεις με τεράστια απήχηση στο ευρύ κοινό και τροφοδότησαν κρατικές πολιτικές για τη βελτίωση της φυλετικής ποιότητας σε πολλές χώρες, πριν γνωρίσουν τη διεθνή απόρριψη μετά τη σύνδεσή τους με τα εγκλήματα του ναζισμού κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα κείμενα του τόμου συνιστούν μια πρώτη προσπάθεια να μελετηθεί η διάχυση των φυλετικών θεωριών στην Ελλάδα και τα πολλαπλά νοήματα που παίρνει στον χρόνο η έννοια της φυλής: Ιχνηλατούν εξίσου τις διαδρομές μέσα από τις οποίες διαδόθηκαν οι φυλετικές θεωρίες όσο και τις προσαρμογές τους στα ελληνικά ζητούμενα, από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα· δείχνουν πώς οι φυλετικές θεωρίες επέδρασαν στη διαμόρφωση νέων εξειδικεύσεων στο ελληνικό πανεπιστήμιο, τροφοδότησαν επιστημονικές και επαγγελματικές αντιπαραθέσεις και στήριξαν επιστημονικές προτάσεις για την υιοθέτηση ευγονικών πολιτικών· διερευνούν πώς ενσωματώνονται φυλετικές θεωρίες ή εκλαϊκευτικές εκδοχές τους σε πολιτικές ιδεολογίες κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα και πώς χρησιμοποιούνται στην προώθηση εθνικών πολιτικών· ανιχνεύουν επίσης στοιχεία της διάχυσης των φυλετικών θεωριών σε λογοτεχνικά κείμενα ή σε κριτικούς, ιστορικούς και θεωρητικούς της τέχνης· τέλος, εξετάζουν επιβιώσεις των φυλετικών θεωριών σε σημερινές εκδοχές της διαπλοκής του εθνικισμού με τον ρατσισμό και τον αντισημιτισμό, όπως αποτυπώνονται στον νομικό, επιστημονικό, λαϊκιστικό ή θρησκευτικό λόγο.
| Τίτλος βιβλίου: | Φυλετικές θεωρίες στην Ελλάδα |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Προσλήψεις και χρήσεις στις επιστήμες, την πολιτική, τη λογοτεχνία και την ιστορία της τέχνης κατά τον 19ο και 20ό αιώνα |
|---|
| Εκδότης: | Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Ζουμπουλάκης, Σταύρος (Συγγραφέας)
Γαζή, Έφη (Συγγραφέας)
Καρπόζηλος Κωστής (Συγγραφέας)
Κωστόπουλος, Τάσος (Συγγραφέας)
Κουσουρής, Δημήτρης (Συγγραφέας)
Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη, 1944- (Συγγραφέας)
Πεχλιβάνος, Μίλτος (Συγγραφέας)
Ματθιόπουλος, Ευγένιος Δ. (Συγγραφέας)
Δασκαλοθανάσης Νίκος (Συγγραφέας)
Μπαλτσιώτης, Λάμπρος (Συγγραφέας)
Χριστόπουλος Δημήτρης Κ. (Συγγραφέας)
Λαλιώτου, Ιωάννα (Συγγραφέας)
Ψαρράς, Δημήτρης, 1953- (Συγγραφέας)
Ματάλας, Παρασκευάς (Συγγραφέας)
Ασημακοπούλου, Φωτεινή (Συγγραφέας)
Παπαταξιάρχης, Ευθύμιος (Συγγραφέας)
Καραμανωλάκης Βαγγέλης (Συγγραφέας)
Κουρτέση - Φιλιππάκη, Γεωργία (Συγγραφέας)
Τρουμπέτα, Σεβαστή (Συγγραφέας)
Κόκκινος, Γιώργος, 1960- , καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου (Συγγραφέας)
Καρασαρίνης, Μάρκος (Συγγραφέας)
Αβδελά, Έφη (Συγγραφέας)
Σακελλαρόπουλος Τάσος (Επιμελητής)
Πετμεζάς, Σωκράτης Δ. (Επιμελητής)
Ματθιόπουλος, Ευγένιος Δ. (Επιμελητής)
Δελβερούδη, Ελίζα - Άννα (Επιμελητής)
Αρβανιτάκης Δημήτρης Δ. (Επιμελητής)
Αβδελά, Έφη (Επιμελητής)
|
|---|
| ISBN: | 9789605244897 | | |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Ιστορία | Σελίδες: | 520 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Σεπτέμβριος 2017 | Διαστάσεις: | 24x17 |
|---|
| Κατηγορίες: | Ιστορία
Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου
Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Κοινωνιολογία |
|---|
- Παπαταξιάρχης, Ευθύμιος |
- Καραμανωλάκης Βαγγέλης |
- Κουρτέση - Φιλιππάκη, Γεωργία |
- Τρουμπέτα, Σεβαστή |
- Κόκκινος, Γιώργος, 1960- , καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου |
- Καρασαρίνης, Μάρκος |
- Αβδελά, Έφη |
- Ασημακοπούλου, Φωτεινή |
- Ματάλας, Παρασκευάς |
- Γαζή, Έφη |
- Καρπόζηλος Κωστής |
- Κωστόπουλος, Τάσος |
- Κουσουρής, Δημήτρης |
- Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη, 1944- |
- Πεχλιβάνος, Μίλτος |
- Ματθιόπουλος, Ευγένιος Δ. |
- Δασκαλοθανάσης Νίκος |
- Μπαλτσιώτης, Λάμπρος |
- Χριστόπουλος Δημήτρης Κ. |
- Λαλιώτου, Ιωάννα |
- Ψαρράς, Δημήτρης, 1953- |
- Ζουμπουλάκης, Σταύρος
Φεσσά - Εμμανουήλ, Ελένη
Η Ελένη Φεσσά - Εμμανουήλ γεννήθηκε στον Βόλο το 1943. Είναι απόφοιτος της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1967) και διδάκτωρ αρχιτέκτων της ίδιας Σχολής (1990). Καθηγήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, διδάσκει ιστορία της θεατρικής αρχιτεκτονικής και σκηνογραφίας από το 1994 μέχρι σήμερα. Από το 1980 ασχολείται συστηματικά με την ιστορία της ελληνικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα. Περισσότερες από εκατό ερευνητικές και θεωρητικές μελέτες της είναι δημοσιευμένες σε ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά, σε πρακτικά συνεδρίων, σε εγκυκλοπαίδειες και σε συλλογικούς τόμους. Έχει συγγράψει οκτώ επιστημονικές μονογραφίες, από τις οποίες οι σημαντικότερες είναι το δίτομο έργο "Η αρχιτεκτονική του νεοελληνικού θεάτρου 1720-1940 (1994, έκδοση με χορηγία του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου και του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών) και οι τρεις δίγλωσσες εκδόσεις (στα ελληνικά και αγγλικά): "Η ιδεολογική κρίση της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, 1827-1940" (1987), "Κτίρια για δημόσια χρήση στη νεότερη Ελλάδα, 1827-1993, (1993, Παπασωτηρίου) και "Δοκίμια για τη νέα ελληνική αρχιτεκτονική (2001, έκδοση με χορηγία του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου). Η τελευταία έκδοση τιμήθηκε με έπαινο της Διεθνούς Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής σε διαγωνισμό που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της 10ης Διεθνούς Τριενάλε Αρχιτεκτονικής (Σόφια, 2003). Το 1991 διετέλεσε αναπληρωτής Επίτροπος της Ελλάδας στην 5η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής στην Μπιενάλε της Βενετίας και υπεύθυνη για την έκθεση με τίτλο "Νέα Δημόσια Κτίρια των Δ. και Σ. Αντωνακάκη, Ν. Βαλσαμάκη και Α. Τομπάζη". Το 2002 επιμελήθηκε επιστημονικά και συνέταξε, σε συνεργασία με την αρχιτέκτονα Τίνα Καραπιπέρη, τα κείμενα της ελληνικής συμμετοχής στο CD-ROM με τίτλο "Η ανακάλυψη της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στο Παρίσι, το Λονδίνο και την Αθήνα. Εικονικές και πραγματικές διαδρομές", το οποίο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης "Culture 2000" από την γαλλική εταιρία ARVHA, την αγγλική εταιρία ATAP και την ελληνική Εταρία Αρχιτεκτονικών και Πολεοδομικών Μελετών "Ομάδα 80" - Σωτήρης Παπαδόπουλος.
