Η χαρτογραφική παραγωγή στο μέτωπο της Θεσσαλονίκης
Η ορθή απεικόνιση της γεωγραφίας του πολέμου σε ένα χάρτη αποτελούσε πάντοτε ισχυρό όπλο για το σχεδιασμό και την εκτέλεση των πολεμικών επιχειρήσεων. Ωστόσο, όπως και στα άλλα μέτωπα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η χαρτογραφική γνώση της περιοχής του Μακεδονικού Μετώπου παρέμενε ιδιαίτερα ατελής και οι υπάρχοντες χάρτες ήταν ανεπαρκείς για την υποστήριξη της διεξαγωγής του πολέμου, ιδιαίτερα στις δύσβατες περιοχές της ζώνης του μετώπου. Έτσι, με την ευκαιρία των πολεμικών επιχειρήσεων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μεγάλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας χαρτογραφήθηκαν για πρώτη φορά με αρκετή λεπτομέρεια. Οι χάρτες αυτοί είναι το αποτέλεσμα πρωτογενούς χαρτογραφικής εργασίας κυρίως των Βρετανών και των Γάλλων σε ολόκληρη σχεδόν τη Μακεδονία και την περιοχή της Θεσσαλονίκης, αλλά και στις παραμεθόριες περιοχές που αποτέλεσαν τα βασικά πεδία συγκρούσεων. Επιπλέον, αποτέλεσαν τη βασική υποδομή των μεταγενέστερων εκδόσεων της χαρτογραφικής υπηρεσίας του ελληνικού στρατού. Οι χάρτες της περιόδου 1915-1918 περιγράφουν και απεικονίζουν με το δικό τους χαρακτηριστικό τρόπο την εξέλιξη του πολέμου στο Μακεδονικό Μέτωπο, το στρατηγικό σχεδιασμό του και τις πολεμικές επιχειρήσεις, όπως διεξήχθησαν με την πάροδο του χρόνου. Συμπεριλαμβάνουν τη σχεδίαση χαρακωμάτων και ατέλειωτων σειρών συρματοπλεγμάτων που δείχνουν τη σφοδρότητα και την αγριότητα του πολέμου, αλλά και τη σκωπτική και σατιρική διάθεση των τοπογράφων με τα αναγραφόμενα τοπωνύμια που ίσως κράτησαν έτσι την ανθρώπινη διάσταση και την ελπίδα ανέπαφη. Ακόμη, οι χάρτες της εποχής αυτής είναι πολύτιμα τεκμήρια της τοπωνυμικής και ιστορικής εξέλιξης των οικισμών και του γεωγραφικού χώρου σε μία περιοχή που γνώρισε την υποδούλωση και τους πολέμους, για μια μακρά και σκοτεινή χρονική περίοδο
Rilke, Rainer Maria, 1875-1926
Ο Αυστρογερμανός ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλκε (1875-1926) γεννήθηκε στην Πράγα από πατέρα πρώην στρατιωτικό και μητέρα μια κοσμική γυναίκα, από πλούσια οικογένεια βιομηχάνων, κόρη αυτοκρατορικού συμβούλου. Ως παιδί και έφηβος δεν υπήρξε ιδιαίτερα ευτυχισμένος. Η παιδεία του ήταν ανοργάνωτη και αποσπασματική. Αρχικά ακολουθεί στρατιωτική εκπαίδευση, όμως αδυνατεί να προσαρμοστεί και τελικά λόγω εύθραυστης κράσης την εγκαταλείπει. Εισάγεται στην Εμπορική Σχολή του Λίντς, άλλα μετά από έναν χρόνο επιστρέφει στην Πράγα και συγκεντρώνεται στις σπουδές του το 1895 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου και διδάσκεται λογοτεχνία, ιστορία της τέχνης, φιλοσοφία και για ένα εξάμηνο νομικά. Συνεχίζει τις σπουδές του σε Μόναχο και Βερολίνο. Ταξιδεύει ακατάπαυστα σε όλη την Ευρώπη. Καρπός των επισκέψεων του στη Ρωσία, που θα αποτελέσουν ορόσημο στη ζωή του, είναι το "Ωρολόγιον" (1905). Το 1901 παντρεύεται τη γλύπτρια Κλάρα Βέστχοφ και την ίδια χρονιά γεννιέται η κόρη τους. Εγκαθίσταται στο Παρίσι, το γεωγραφικό και καλλιτεχνικό του επίκεντρο για δώδεκα περίπου χρόνια, όπου συνδέεται στενά με τον Ροντέν και εξελίσσει ένα νέο ύφος ακραίας γλωσσικής και λυρικής εκλέπτυνσης, το όποιο αντανακλάται στα "Νέα Ποιήματα" (1907- 1908) και τις "Αναμνήσεις τον Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε" (1910). Περιέρχεται σε δημιουργική κρίση και βαθύτατη κατάθλιψη έως το 1922, όποτε εν μέσω δημιουργικού παροξυσμού ολοκληρώνει τις "Ελεγείες του Ντουίνο" (1923), που συνέλαβε σε μια στιγμή διαύγειας το 1912 στην Ιταλία, ενώ συνθέτει σε διάστημα λίγων μόλις ημερών τα "Σονέτα στον Ορφέα" (1923), εμπνευσμένα από τον θάνατο ενός νεαρού κοριτσιού· τα δύο αυτά έργα θα θεωρηθούν τα ποιητικά του αριστουργήματα και θα του χαρίσουν διεθνή φήμη. Ο Ρίλκε έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Μυζό, κοντά στη λίμνη της Γενεύης, στην κοιλάδα του Ροδανού, και πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1926 στο σανατόριο του Βαλμόν στην Ελβετία από λευχαιμία. Σύμφωνα με τον θρύλο ο Ρίλκε ασθένησε όταν αγκυλώθηκε από το αγκάθι ενός ρόδου καθώς φρόντιζε τον κήπο του.
