Εδώ
Στο βιβλίο αποτυπώνονται 52 περιστατικά βίαιων θανάτων στη Θεσσαλονίκη, από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι τον 21ο αιώνα. Στις αριστερές σελίδες ο συγγραφέας επιλέγει περιγραφές από κείμενα της εποχής (χρονικά βυζαντινών συγγραφέων, δικογραφίες, αναφορές δημοσιογράφων σε εφημερίδες, περιγραφές συγγραφέων και ιστορικών, μαρτυρίες). Στις δεξιές σελίδες τυπώνονται οι φωτογραφίες των τόπων όπου διαδραματίστηκαν οι βίαιοι θάνατοι. Φωτογραφίες σημερινές και σκληρές της πόλης, όπου πίσω από το σύγχρονο αστικό τοπίο κρύβεται η μνήμη του αίματος.
Βυζαντινά χρονικά, δικογραφίες, ρεπορτάζ εφημερίδων, αντικριστά με τη φωτογραφική αποτύπωση της σημερινής όψης των τόπων όπου διαδραματίστηκαν, συνθέτουν το αποσπασματικό αφήγημα για την κάθε μορφής βία στη Θεσσαλονίκη των τελευταίων δεκαεπτά αιώνων.
... Εδώ σφαγιάστηκαν χιλιάδες Θεσσαλονικείς... ένα πτώμα ήταν αγκαλιασμένο με ένα κατοικίδιο γάτο... τα νύχια των κρεμασμένων έτριζαν στην άμμο... οι βόμβες έκοψαν τα δάχτυλα των αγαλμάτων... εβύθισεν την δολοφονικήν μάχαιραν εις το στήθος... ο βασιλεύς εξέπνευσεν... το νεογνόν κατέκειτο αιμόφυρτον επί του λιθοστρώτου της οδού... αρκετά εβραϊκά όντα έμειναν εις τον τόπον... ήτανε βαριά μαστουρωμένοι, τους ρίξαμε με την ησυχία μας μια και καλή... οι ταγματασφαλίτες σπούσαν τα κεφαλάκια των μωρών στους τοίχους του φούρνου... η χειροβομβίδα απέκοψεν τους πόδας του σμηνίτου... της έφραξα την πληγή με την κιλότα της... έρριψα το μωρό μου στη θάλασσα και είδα που το ρουφούσαν τα κύματα... είδα το τρίκυκλο να πέφτει πάνω στον βουλευτή... με ανέβασαν στην ταράτσα και με βάλανε σε ένα κελί... ένας ασφαλίτης τον πάτησε στην κοιλιά και ξεψύχησε... το πτώμα της σφαγμένης τοξικομανούς βρέθηκε ανάμεσα στους κάδους απορριμμάτων απέναντι από τις ταβέρνες... έβγαλε μαχαίρι έξω από το μπαρ και...
"Οι νεκροί αλλάζουν την όψη των πόλεων" έγραψε ο Πεντζίκης. Μία πόλη δεν μένει ποτέ η ίδια όταν αντικρίσεις τους νεκρούς της. Αυτοί αποτελούν τη μνήμη και την ιστορία της. Την ιστορία που γράφτηκε σε πεζοδρόμια, σε πλατείες, σε δρόμους και κτίρια όπου κυκλοφορείς καθημερινά ανίδεος.
Τόποι βίας. Κάθε πόλη διαθέτει τέτοιους. Στη Θεσσαλονίκη, περισσεύουν. Και βοούν.
Τίτλος βιβλίου: | Εδώ |
---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Τόποι βίας στη Θεσσαλονίκη |
---|
Εκδότης: | Άγρα |
---|
Συντελεστές βιβλίου: | Σερέφας Σάκης (Συγγραφέας) Πετρίδης, Πάρις (Φωτογράφος)
|
ISBN: | 9789605050320 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σκληρό |
---|
Στοιχεία έκδοσης: | Δεκέμβριος 2012 | Διαστάσεις: | 21x23 |
---|
Σημείωση: | Εισαγωγή: Mark Mazower. Επίμετρο: Ηρακλής Παπαϊωάννου. |
---|
Κατηγορίες: | Λευκώματα |

Λουντέμης, Μενέλαος, 1906-1977
Μενέλαος Λουντέμης (1906-1977) Ο Μενέλαος Λουντέμης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Βαλασιάδης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της Πόλης που χρεοκόπησε μετά από την εγκατάστασή της στο ελληνικό κράτος. Σε παιδική ηλικία έζησε για λίγο στο κρατικό οικοτροφείο της Έδεσσας, σύντομα όμως μπήκε στη βιοπάλη (γραμματοδιδάσκαλος, ψάλτης, εργάτης στα τεχνικά έργα του Γαλλικού ποταμού). Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και εντάχθηκε στο ΕΑΜ, όπου διετέλεσε και γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου εξορίστηκε στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και το 1958 πέρασε από δίκη για το βιβλίο του "Βουρκωμένες μέρες". Από το 1958 ως τη μεταπολίτευση του 1974 έζησε αυτοεξόριστος στη Ρουμανία, ενώ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Παπαδόπουλου του είχε αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Πέθανε στην Αθήνα, ενώ οδηγούσε, από καρδιακή προσβολή. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε γύρω στο 1930 με δημοσιεύσεις ποιημάτων και διηγημάτων στο περιοδικό "Νέα Εστία". Το 1938 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων "Τα πλοία δεν άραξαν", για την οποία τιμήθηκε με το Μέγα Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας. Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο της Χρυσής Δάφνης Πανευρώπης ( Παρίσι, 1951). Το σύνολο του έργου του καλύπτει όλα σχεδόν τα είδη του γραπτού λόγου (πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, θέατρο, παιδική λογοτεχνία, μετάφραση κ.α.). Ο Μενέλαος Λουντέμης ανήκει στους έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Η ιδιοτυπία του έργου του έγκειται στον "ερασιτεχνικό" τρόπο γραφής, τον οποίο υπηρέτησε εν πλήρει συνειδήσει, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δε τον ενδιαφέρει η Τέχνη αλλά η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Παρόλα αυτά στο σύνολο του έργου του δεσπόζει η τάση του να στρέφεται εξ' ολοκλήρου γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο-αφηγητή (που συνήθως παραπέμπει στον ίδιο το συγγραφέα), που ανήκει στους περιθωριακούς τύπους των καταπιεσμένων κοινωνικά στρωμάτων και το οποίο μας δίνει την προσωπική του οπτική της μοναξιάς, του ανεκπλήρωτου του έρωτα και της δυστυχίας του κόσμου. Το έργο του είναι έντονα επηρεασμένο από την ευρωπαϊκή λογοτεχνία του ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Κνουτ Χάμσουν, Μαξίμ Γκόρκι, Παναΐτ Ιστράτι κ.α.): ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία που αγγίζει κάποτε το μελοδραματισμό, βιωματική γραφή, ηθογραφικά και συμβολικά στοιχεία. Σε έργα του όπως το "Συννεφιάζει" και το "Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα" αξιοσημείωτη είναι η ψυχογραφική τεχνική του που δημιουργεί ολοκληρωμένους, ζωντανούς χαρακτήρες, οι οποίοι συναπαρτίζουν μια ολόκληρη μικρή κοινωνία, και η αφηγηματική δύναμη. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Μενέλαου Λουντέμη βλ. Ζήρας Αλεξ., "Λουντέμης Μενέλαος", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 5. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986 και Χατζηβασιλείου Βαγγέλης, "Μενέλαος Λουντέμης", Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Ε΄, σ.232-252. Αθήνα, Σοκόλης, 1992.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).