Δοκίμια κριτικής. Ούγος Φώσκολος και Ανδρέας Κάλβος: "Η κριτική - προπάντων η κριτική!"
"Από τα μαθητικά θρανία τα Γράμματα στάθηκαν ο μεγάλος μου έρωτας: τα μυθιστορήματα, τα διηγήματα, ο στίχος, η κριτική - προπάντων η κριτική! Προς αυτήν ένιωθα την ισχυρότερη έλξη".
Δ.Ν.
Ο Νικολαρεΐζης υπήρξε ένα από τα φωτεινότερα μυαλά της γενιάς του '30. Κοσμοπολίτης, με ευρύτερο φάσμα γνώσεων γύρω από τη διεθνή και ελληνική ποίηση, την πεζογραφία, το δοκίμιο, την τέχνη. Ήδη από το 1930 τα πρώιμα κείμενά του για τον ηδονισμό και τον λυρισμό στην ποίηση του Καβάφη, οι αναλύσεις και οι κρίσεις του για τον Andre Gide, τον Valery, τον Proust, τον Joyce, τον υπερρεαλισμό κι αργότερα τον Malraux και τον Sartre τον καθιστούν μοναδική φωνή στον στοχασμό της γενιάς του. Αν και στην αρχή της διπλωματικής του καριέρας, δεν διστάζει να δημοσιεύσει ένα εξαιρετικό και αιχμηρότατο κείμενο το 1937, στα χρόνια της δικτατορίας Μεταξά, για τον Γκαίμπελς και τη λογοκρισία στην ναζιστική Γερμανία.
Σε τούτο τον τόμο των 592 σελίδων συγκεντρώνεται το σύνολο του κριτικού έργου του Δημήτρη Νικολαρεΐζη, "μιας από τις φωτεινότερες κριτικές συνειδήσεις της γενιάς του". Στον τόμο συμπεριλαμβάνονται δύο, εξαντλημένα από χρόνια, βιβλία του, που είχαν εκδοθεί με δική του φροντίδα και που, συνεπώς, εκφράζουν την τελευταία εκδοτική του βούληση: "Δοκίμια κριτικής" (Φ. Φέξης, 1962) και "Ούγος Φώσκολος και Ανδρέας Κάλβος" (Ίκαρος, 1961). Σε τούτον τον τόμο προστίθενται δύο ακόμη κείμενά του: ο "Αποχαιρετισμός [...]" στον Σεφέρη, και μία απάντησή του σε έρευνα του περιοδικού "Μακεδονικές Ημέρες", το 1938, που αναδημοσιεύεται πρώτη φορά εδώ.
Η ενότητα Ούγος Φώσκολος και Ανδρέας Κάλβος, πέρα από τα άγνωστα τότε στοιχεία που προσκομίζει για τους δύο μεγάλους ποιητές, έχει μοναδικό ενδιαφέρον γιατί καταγράφει την κριτική διαμάχη του Νικολαρεΐζη με τον καθηγητή Γ.Θ. Ζώρα, που η πολεμική τους δημοσιεύτηκε σε διάφορα φύλλα της "Καθημερινής" του 1961 πριν συγκεντρωθεί σε τόμο το 1962, εποχή σχεδόν μυθική σήμερα, όπου ο Τύπος μπορούσε να φιλοξενεί και τέτοιου τύπου φιλολογικές διαμάχες.
Ένας ανεκδήλωτος ποιητής: Το βέβαιο είναι πως η ποίηση ήταν γι' αυτόν η υψηλότερη βαθμίδα της τέχνης. Τα δύο μελετήματα που ξεχωρίζουν αμέσως στα "Δοκίμια Κριτικής" είναι "Η διαμόρφωση του καβαφικού λυρισμού" (1930) και "Η παρουσία του Ομήρου στη νέα ελληνική ποίηση" (1947). Δεν είναι τυχαίο ότι η "μέθοδος" με την οποία προσεγγίζει τον Αλεξανδρινό, αλλά και τον Σικελιανό ή τον Σεφέρη, είναι η υπαρξιακή ψυχανάλυση του ύφους, μια μορφή διερεύνησης των καλλιτεχνικών φαινομένων που έχει τις ρίζες της στον συμβολισμό.
Αλέξης Ζήρας, 1981
| Τίτλος βιβλίου: | Δοκίμια κριτικής. Ούγος Φώσκολος και Ανδρέας Κάλβος: "Η κριτική - προπάντων η κριτική!" |
|---|
| Εκδότης: | Άγρα |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Νικολαρεΐζης, Δημήτριος, 1908-1981 (Συγγραφέας)
Καράογλου Χαράλαμπος Λ. (Επιμελητής)
|
|---|
| ISBN: | 9789603259602 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Νοέμβριος 2011 | | |
|---|
| Σημείωση: | Σημειώσεις και επιλεγόμενα: Χ. Λ. Καράογλου. |
|---|
| Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Ελληνική Λογοτεχνία > Δοκίμιο |
|---|
Παιονίδου, Έλλη
Η Έλλη Παιονίδου γεννήθηκε στις 3-11-1940 στο χωριό Βάσα Κοιλανίου. Αποφοίτησε από το Λανίτειο Γυμνάσιο Λεμεσού και σπούδασε Οικιακή Οικονομία στην Χαροκόπειο Σχολή στην Αθήνα. Το 1964 παντρεύτηκε τον συγγραφέα Πανίκο Παιονίδη και έχει δύο παιδιά και τρεις εγγονούλες.
Κύρια απασχόληση της υπήρξε η συγγραφή. Συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες και περιοδικά στην Κύπροο και στην Ελλάδα καθώς και με το ραδιόφωνο και την Τηλεόραση στη δεκαετία του εξήντα και εβδομήντα. Το 1973 μετοίκησε με την οικογένεια της απο τη Λευκωσία στη Λεμεσό όπου και ζεί μέχρι σήμερα με εξαίρεση κάποια διαλείμματα, το 1974 -75 στην Αθήνα και το 1991-92 στη Νέα Υόρκη.
Εξέδωσε γύρω στα τριάντα βιβλία, ποίηση, πεζό, βιβλία για παιδιά και νέους. Ασχολήθηκε επίσης με την κριτική βιβλίου, και το χρονογράφημα.
Κείμενα της για παιδιά μεταδόθηκαν σε συνέχειες απο το ΡIΚ καθώς και από την ΕΡΤ με τον τίτλο "Οι περιπέτειες του Χοπ Χοπ" καθώς και από την τηλεόραση της Σόφιας, σε μορφή κουκλοθέατρου. Θεατρικά της έργα για παιδιά ανέβηκαν από τον ΘΟΚ, από το Εθνικό Θέατρο Βουλγαρίας και κυπριακούς θιάσους.
Βιβλία της έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορήσει στη Γαλλία, Ουγγαρία, Γερμανία, Σλοβενία, Βουλγαρία, Σλοβακία, Πορτογαλία, Ρουμανία και ΦΥΡΟΜ.
Η ίδια έχει αποδώσει ποιητικά κείμενα γάλλων, ρώσων, βούλγαρων, ούγγρων, τούρκων και άλλων ποιητών στα ελληνικά. Δική της απόδοση είναι το γνωστό ποίημα της Νεσιέ Γιασίν "Ποιο από τα δυο μισά" στα ελληνικά. Στίχοι της μελοποιήθηκαν από κύπριους και ελλαδίτες συνθέτες. Σε συνεργασία με λογοτέχνες της Σλοβενίας και της Ουγγαρίας ετοίμασε δύο Ανθολογίες Κυπριακής Ποίησης που κυκλοφόρησαν αντιστοίχως στις δύο χώρες.
Τιμήθηκε επανειλημμένα με το Κρατικό Βραβείο λογοτεχνίας και με άλλα βραβεία και διακρίσεις. Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Λογοτεχνίας, της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων Ελλάδας και Κύπρου, του ΠΕΝ, του Συνδέσμου Παιδικου Βιβλίου και διετέλεσε μέλος της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής Λογοτεχνικού Βραβείου Νοηστατ του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα.
Η συγγραφέας, ύστερα από απόφαση του Συνδέσμου Παιδικού Νεανικού βιβλίου Κύπρου, ήταν υποψήφια για το διεθνές βραβείο Άντερσεν για το 2012. Το βιβλίο της "Δέκα ορφανά παραμύθια" μπήκε στον τιμητικό κατάλογο των 100 καλύτερων βιβλίων του Διεθνούς Συνδέσμου Παιδικού Βιβλίου στην Βασιλεία της Ελβετίας το 2002.
