Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669 (τ.17)

Ο 17ος είναι ο τρίτος τόμος του αναλυτικού λεξικού του Εμμ. Κριαρά, που πλέον συντάσσεται και εκδίδεται από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ο παρών τόμος περιλαμβάνει τα λήμματα πνεύσις-προβίβασις και συντάχθηκε από την ομάδα των συνεργατών του λεξικού υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Ι.Ν. Καζάζη.
Τίτλος βιβλίου: | Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669 | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Πνεύσις - προβίβασις | ||
Εκδότης: | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Κριαράς, Εμμανουήλ, 1906-2014 (Συγγραφέας) Καζάζης Ι. Ν. (Επιμελητής) | ||
ISBN: | 9789607779489 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | 2011 | Διαστάσεις: | 24x17 |
Τόμος: | 17 | Βάρος (Kg): | 0,85 |
Κατηγορίες: | Εκπαίδευση > Λεξικά - Γραμματική > Ελληνικά |
Κριαράς, Εμμανουήλ, 1906-2014
Ο Εμμανουήλ Κριαράς (1906-2014) γεννήθηκε στον Πειραιά, με καταγωγή από την Κρήτη. Τελείωσε το γυμνάσιο στα Χανιά το 1924. Σπούδασε φιλολογία (Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1924-29), βυζαντινή φιλολογία, νεοελληνική φιλολογία και συγκριτική γραμματολογία (Πανεπιστήμιο Μονάχου, 1930 και Πανεπιστήμιο Παρισιού, 1938-39 και 1945-48). Αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1938. Επιστημονικός συνεργάτης του Μεσαιωνικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών (1930-39) και στη συνέχεια διευθυντής του (1939-50). Στη διάρκεια της Κατοχής έλαβε μέρος στην αντίσταση και κρατήθηκε στο Χαϊδάρι επί μήνες έως τον Σεπτέμβριο του 1944. Το 1950 διορίστηκε τακτικός καθηγητής μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής, μεταξύ 1954-55. Απολύθηκε από τη θέση του από τη Χούντα (1968). Καλλιέργησε τη μεσαιωνική και τη νεοελληνική φιλολογία και γλώσσα και αγωνίστηκε για την επικράτηση της δημοτικής. Διετέλεσε: πρόεδρος εικοσαμελούς επιτροπής που μεταγλώττισε τους δικαστικούς κώδικες· πρόεδρος επιτροπής που πρότεινε το είδος μονοτονικού που εφαρμόζεται. Συνέθεσε το "Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669" (14 τόμοι) και το "Λεξικό της δημοτικής". Δημοσίευσε μελέτες για τη μεσαιωνική και νέα ελληνική γλώσσα και φιλολογία. Ανάμεσα στα περισσότερα από 1.000 άρθρα και 60 βιβλία που εξέδωσε αυτοτελώς ο Εμμ. Κριαράς, ξεχωρίζουν οι μονογραφίες του για τον Ψυχάρη, το Σολωμό και τον Παλαμά, οι εκδόσεις παλαιότερων κειμένων της νεοελληνικής γραμματείας ("Πανώριας" του Χορτάτση, των θεατρικών του Πέτρου Κατσαΐτη, κ.ά), οι μελέτες του για το δημοτικισμό και η αλληλογραφία του. Τιμήθηκε με διεθνή βραβεία, μεταξύ των οποίων το Herderpreis και το βραβείο της Association des Etudes Grecques για το Μεσαιωνικό Λεξικό του. Επίσης, του απενεμήθηκαν τέσσερα ελληνικά παράσημα (το τελευταίο: Ταξιάρχης τάγματος τιμής) και ανακηρύχθηκε ιππότης της Λεγεώνας της τιμής στη Γαλλία και Commendatore in merito στην Ιταλία. Πέθανε από ανακοπή καρδιάς, στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη, το βράδυ της 22ης Αυγούστου 2014, σε ηλικία 108 ετών.
- Πρόσφατα γράμματά μου σε πρόσωπα και ιδρύματα (2013)
- Νέες επιστολές και έγγραφα των ετών 1924-2010 (2012)
- Ο Ψυχάρης από γράμματά του (2012)
- Ο Νικόλαος Γ. Πολίτης και το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας (2012)
- Γράμματα ξένων μελετητών και άλλων λογίων (2011)
- Φιλολογικά πρόσωπα και πράγματα (2011)
- Φιλολογικά πρόσωπα και πράγματα (2011)
- Πνευματικές προσεγγίσεις (2011)
- Οι άνθρωποί μου (2010)
- Ο υπουργός παιδείας Αντώνης Τρίτσης και η διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στο γυμνάσιο (2010)
- Αλληλογραφία Ν. Ματσανιώτη - Ε. Κριαρά (2010)
- Συμβολή Β΄ (2010)
- Γράμματα ξένων μελετητών και άλλων λογίων (2008)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669 (2008)
- Από την αλληλογραφία Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου και Εμμ. και Αικ. Κριαρά: Τα σωζόμενα (2008)
- Αλληλογραφία (2007)
- Αλληλογραφία Β΄ (2007)
- Μαρτυρίες φοιτητικών χρόνων (2007)
- Επιστολές Γεωργίου Ράλλη προς Εμμανουήλ Κριαρά (2006)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669 (2006)
- Επιστολές Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου και Εμμ. και Αικ. Κριαρά (2004)
- Ανιχνεύσεις (2004)
- Επιτομή του λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669 (2003)
- Επιτομή του λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669 (2001)
- Πραγματώσεις και όνειρα (2001)
- Εμμανουήλ Κριαράς, επιλογή από το έργο του (2000)
- Θητεία στη γλώσσα (1998)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1997)
- Κωστής Παλαμάς (1997)
- Νέο ελληνικό λεξικό της σύγχρονης δημοτικής γλώσσας (1995)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1994)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1993)
- Η γλώσσα μας (1992)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1990)
- Τα πεντάλεπτά μου στην ΕΡΤ και άλλα γλωσσικά (1988)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1988)
- Λόγιοι και δημοτικισμός (1987)
- Πρόσωπα και θέματα από την ιστορία του δημοτικισμού (1986)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1985)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1982)
- Ψυχάρης (1981)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1980)
- Άρθρα και σημειώματα ενός δημοτικιστή (1979)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1978)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1977)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1975)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1971)
- Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1969)
- Για τη δημοτική γλώσσα ()
- Η σημερινή μας γλώσσα ()