Οι ελεγείες του Ντουίνο

"Οι Ελεγείες του Ντουίνο" αποτελούν, μαζί με τα "Σονέτα στον Ορφέα", το κορυφαίο έργο του Ρίλκε, που συνειδητά και βασανιστικά ωρίμαζε μέσα του για δέκα ολόκληρα χρόνια (1912-1922). Εκτός από τους "εραστές" και την "ερωτευμένη γυναίκα" που εγκαταλείπεται από τον αγαπημένο της, οι "Ελεγείες" υφαίνονται γύρω από δύο ακόμη κεντρικές μορφές: τον "άγγελο" και τον "νεαρό νεκρό". Ο Ρίλκε τις χρησιμοποιεί για να καταδείξει την αδυναμία να βιωθεί πλήρως το ανθρώπινο αίσθημα καθώς και την ανάγκη να απελευθερωθεί ο άνθρωπος από τα δεσμά της πραγματικότητας.
Το "αίτημά" του συνδέεται με την αρνητική εικόνα που ο ίδιος έχει για τον σύγχρονο, βιομηχανικό κόσμο, που κατέρρευσε στη βαρβαρότητα του πολέμου. Με τις "Ελεγείες του Ντουίνο" η γερμανόφωνη ποίηση οδηγείται σε μια κορύφωση, αλλά ταυτόχρονα ανανεώνεται. Είναι χαρακτηριστική η άποψη του Μούζιλ πως ο Ρίλκε "τελειοποίησε για πρώτη φορά το γερμανικό ποίημα".
Ο Τσβάιχ κάνει λόγο για "άπειρο τέντωμα της γλώσσας, που χρειάστηκε να υπερβεί τα όριά της και να καμφθεί ως τις απύθμενες αβύσσους της" και τοποθετεί τον Ρίλκε -χάρη στις "Ελεγείες"- στο ίδιο επίπεδο ποιητικού μεγαλείου με τους Χαίλντερλιν και Νοβάλις.
"Η ερμηνευτική προσέγγιση της Τοπάλη προκύπτει από τη συνεχή επαλήθευση μέσω της πλούσιας σχολιασμένης έκδοσης των πηγών (Materialien) και τη σχολιασμένη έκδοση των "Ελεγειών", των διαισθήσεων που γεννάει η "εντατική ανάγνωση". Αυτό που επαληθεύει και εν τέλει υποστηρίζει τόσο στις εμβριθείς σημειώσεις, όσο και κυρίως στο πλούσιο επίμετρο, είναι η μοναδικότητα ενός ποιητή, ο οποίος περισσεύει από κάθε προκρούστεια λογοτεχνική κλίνη, τόσο των προκατόχων του, της ρομαντικής σχολής όπως ο Χαίλντερλιν ή ο Νοβάλις, όσο και εκείνης του μοντερνισμού, με τους εκφραστές της οποίας όπως ο Έλιοτ ή ο Πάουντ τον συνδέουν επίσης δεσμοί συγγένειας".
[Σπύρος Γιανναράς, "Η Καθημερινή της Κυριακής"]
Τίτλος βιβλίου: | Οι ελεγείες του Ντουίνο | ||
---|---|---|---|
Τίτλος πρωτότυπου: | Duineser Elegien | ||
Εκδότης: | Εκδόσεις Πατάκη | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Rilke, Rainer Maria, 1875-1926 (Συγγραφέας) Τοπάλη, Μαρία (Μεταφραστής) Βλαβιανός Χάρης (Υπεύθυνος Υποσειράς) | ||
ISBN: | 9789601635958 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Σειρά εκδότη: | Ξένη Λογοτεχνία | Σελίδες: | 144 |
Στοιχεία έκδοσης: | Απρίλιος 2011 | Διαστάσεις: | 21x14 |
Ηλικίες: | Σειρά βιβλίων: | Ξένη Λογοτεχνία | |
Σημείωση: | Σχόλια, επίμετρο: Μαρία Τοπάλη. | ||
Κατηγορίες: | Λογοτεχνία > Μεταφρασμένη λογοτεχνία > Ποίηση |
Rilke, Rainer Maria, 1875-1926
Ο Αυστρογερμανός ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλκε (1875-1926) γεννήθηκε στην Πράγα από πατέρα πρώην στρατιωτικό και μητέρα μια κοσμική γυναίκα, από πλούσια οικογένεια βιομηχάνων, κόρη αυτοκρατορικού συμβούλου. Ως παιδί και έφηβος δεν υπήρξε ιδιαίτερα ευτυχισμένος. Η παιδεία του ήταν ανοργάνωτη και αποσπασματική. Αρχικά ακολουθεί στρατιωτική εκπαίδευση, όμως αδυνατεί να προσαρμοστεί και τελικά λόγω εύθραυστης κράσης την εγκαταλείπει. Εισάγεται στην Εμπορική Σχολή του Λίντς, άλλα μετά από έναν χρόνο επιστρέφει στην Πράγα και συγκεντρώνεται στις σπουδές του το 1895 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου και διδάσκεται λογοτεχνία, ιστορία της τέχνης, φιλοσοφία και για ένα εξάμηνο νομικά. Συνεχίζει τις σπουδές του σε Μόναχο και Βερολίνο. Ταξιδεύει ακατάπαυστα σε όλη την Ευρώπη. Καρπός των επισκέψεων του στη Ρωσία, που θα αποτελέσουν ορόσημο στη ζωή του, είναι το "Ωρολόγιον" (1905). Το 1901 παντρεύεται τη γλύπτρια Κλάρα Βέστχοφ και την ίδια χρονιά γεννιέται η κόρη τους. Εγκαθίσταται στο Παρίσι, το γεωγραφικό και καλλιτεχνικό του επίκεντρο για δώδεκα περίπου χρόνια, όπου συνδέεται στενά με τον Ροντέν και εξελίσσει ένα νέο ύφος ακραίας γλωσσικής και λυρικής εκλέπτυνσης, το όποιο αντανακλάται στα "Νέα Ποιήματα" (1907- 1908) και τις "Αναμνήσεις τον Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε" (1910). Περιέρχεται σε δημιουργική κρίση και βαθύτατη κατάθλιψη έως το 1922, όποτε εν μέσω δημιουργικού παροξυσμού ολοκληρώνει τις "Ελεγείες του Ντουίνο" (1923), που συνέλαβε σε μια στιγμή διαύγειας το 1912 στην Ιταλία, ενώ συνθέτει σε διάστημα λίγων μόλις ημερών τα "Σονέτα στον Ορφέα" (1923), εμπνευσμένα από τον θάνατο ενός νεαρού κοριτσιού· τα δύο αυτά έργα θα θεωρηθούν τα ποιητικά του αριστουργήματα και θα του χαρίσουν διεθνή φήμη. Ο Ρίλκε έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Μυζό, κοντά στη λίμνη της Γενεύης, στην κοιλάδα του Ροδανού, και πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1926 στο σανατόριο του Βαλμόν στην Ελβετία από λευχαιμία. Σύμφωνα με τον θρύλο ο Ρίλκε ασθένησε όταν αγκυλώθηκε από το αγκάθι ενός ρόδου καθώς φρόντιζε τον κήπο του.
- Ιστορίες του Θεού (2023)
- Τα ελεγεία του Ντουίνο (2022)
- Το χρυσό κουτί (2021)
- Erinnerung (2021)
- Το βιβλίο των ωρών (Ωρολόγιον) (2021)
- Αυστριακοί ποιητές του 20ου αιώνα (2020)
- Τα σονέτα προς τον Ορφέα (2020)
- Επίλεκτα ποιήματα (2020)
- Περί έρωτος [επιστολές] (2019)
- Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου του σημαιοφόρου (2018)
- Οι τελευταίοι (2017)
- Λόγια της τρέλας (2017)
- Ανθολογία γερμανικής ποίησης (2017)
- Οι σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε (2016)
- Γράμματα σε μια νέα γυναίκα (2013)
- R.M. Rilke - P. Celan (2012)
- Γράμματα σ' έναν νέο ποιητή. Γράμματα σε μια νέα γυναίκα (2012)
- Ελεγείες από το Ντουίνο (2012)
- Ανεκπλήρωτος έρωτας (2012)
- Κισμέτ (2012)
- Κούκλες (2012)
- Οι ελεγείες του Ντουίνο (2011)
- Η Δευτέρα Παρουσία (2011)
- Επιστολές σε έναν νεαρό ποιητή (2010)
- Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή (2010)
- Ρέκβιεμ για μια φίλη και για τον Βολφ Γκραφ φον Κάλκροϊτ (2010)
- Μικρά δοκίμια για την τέχνη (2010)
- Η σοφία του Ρίλκε (2009)
- Στον άνεμο μετέωρος θε να 'μαι (2008)
- Ασημένια φίδια και άλλα διηγήματα (2008)
- Αυστριακοί ποιητές του 20ου αιώνα (2008)
- Ξένη ποίηση του 20ού αιώνα (2007)
- Όταν οι άγγελοι περπατούν (2007)
- Αυτός που σκότωσε το δράκο και άλλα διηγήματα (2007)
- Δύο ιστορίες της Πράγας (2006)
- Ο βίος της Μαρίας (2006)
- Ρέκβιεμ για μια φίλη και άλλα ποιήματα (2006)
- Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή (2005)
- Η αγάπη και ο θάνατος του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε (2005)
- Η αλληλογραφία των τριών (2005)
- Επιστολές για τον Σεζάν (2004)
- Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε (2003)
- Ημερολόγιο Βεστερβέντε - Παρίσι 1902 (2002)
- Περί των γάμων υδραργύρου και θείου (2001)
- Επιστολές σε μια νέα γυναίκα (2001)
- Γράμματα για τον Cézanne (2000)
- Οι ελεγείες του Ντουίνο (2000)
- Ποιήματα (1999)
- Το χρυσό κουτί (1999)
- Έβαλντ Τράγκυ (1987)
- Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή (1976)
- Ιστορίες του καλού Θεού (1970)
- Ο βασιλιάς Μπόχους ()
- Εκλογή από το ποιητικό έργο του Rainer Maria Rilke ()