
Η λογοτεχνία και η τέχνη του Φανταστικού γενικότερα και της Επιστημονικής Φαντασίας (Ε.Φ.) ειδικότερα γνωρίζουν τα τελευταία χρόνια άνθηση στην Ελλάδα. Ταινίες φαντασίας βρίσκονται στην κορυφή από άποψη εισιτηρίων, σειρές Ε.Φ. καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην τηλεθέαση, παιχνίδια που αντλούν τη θεματογραφία τους από το είδος συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο δημοφιλή, βιβλία που ανήκουν στο Φανταστικό με την ευρύτερη έννοια ανεβαίνουν συχνά στις πρώτες θέσεις των "ευπώλητων". Παράλληλα έχουν πολλαπλασιαστεί οι λέσχες οπαδών της Επιστημονικής Φαντασίας και του Φανταστικού, διοργανώνονται πολυθεματικά ή εξειδικευμένα φεστιβάλ, ημερίδες και συνέδρια, κινηματογραφικά αφιερώματα, εκδίδονται περιοδικά, πολλαπλασιάζονται τα forums και τα websites που είναι αφιερωμένα στο είδος.
Βιβλία τα οποία αφορούν τη λεγόμενη Φανταστική Λογοτεχνία, τον Κινηματογράφο του Φανταστικού και άλλες μορφές τέχνης (τηλεόραση, κόμικς, εικονογράφηση κ.λπ.) εκδίδονται όλο και πιο συχνά. Η παραγωγή αυτή των βιβλίων, είτε πρωτότυπων είτε μεταφρασμένων, αποδεικνύει το ενδιαφέρον του κοινού και απαιτεί τη δική της καταγραφή.
Η Φαντασιογραφία περιλαμβάνει πέντε μέρη:
Στο σύντομο ιστορικό περίγραμμα περιγράφεται η πορεία και εξέλιξη του Φανταστικού στην Ελλάδα.
Στη βιβλιογραφία τα έργα αναφοράς κατατάσσονται σε κατηγορίες (βιβλιογραφίες, λαϊκή λογοτεχνία, μονογραφίες, κόμικς, κινηματογράφος κ.λπ.) και αποδελτιώνονται αλφαβητικά με βάση τους συγγραφείς τους. Κάθε κατηγορία ή υποκατηγορία σχολιάζεται ξεχωριστά. Καταλογογραφούνται 340 βιβλία και άλλες πηγές (DVDs, websites κ.ά.)
Το τρίτο μέρος επιχειρεί μια πρώτη αποτίμηση της παραγωγής κατά τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου 1971-2007 τόσο χρονολογικά (ανά δεκαετία) όσο και θεματικά. Προκύπτουν μερικά αξιοπρόσεκτα συμπεράσματα για τα ενδιαφέροντα και τις αναγνωστικές συνήθειες του κοινού - και τις διαφορές ανάμεσα στις γενιές.
Στο τέταρτο μέρος αποδελτιώνονται οι τίτλοι όλων των επαγγελματικών και ερασιτεχνικών περιοδικών, 52 συνολικά, τα οποία έχουν ασχοληθεί συστηματικά με το Φανταστικό σε όλες του τις μορφές (λογοτεχνία, εικαστικά, κινηματογράφος, μουσική κ.λπ.) και έχουν εκδώσει έστω και ένα τεύχος κατά τη διάρκεια της περιόδου 1971-2007. Καταλογογραφούνται επίσης 33 περιοδικά με σημαντικό περιεχόμενο Ε.Φ. και Φαντασίας, 77 αφιερώματα στο Φανταστικό σημαντικών περιοδικών και ενθέτων εφημερίδων καθώς και όλα τα, συνολικά 51, ιστορικά και ενεργά σήμερα websites, blogs και internet forums με θέμα την Επιστημονική -ή άλλη- Φαντασία.
Στο τελευταίο μέρος καταλογογραφείται το σύνολο των 27 περιοδικών και ένθετων εφημερίδων που εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριάντα ετών και ήταν αφιερωμένα στην εκλαϊκευμένη επιστήμη και τεχνολογία.
Τίτλος βιβλίου: | Φαντασιογραφία | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Βιβλιογραφία έργων αναφοράς επιστημονικής φαντασίας στην Ελλάδα 1971-2007 | ||
Εκδότης: | Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Βρετός, Σπύρος Α., 1959-2015 (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9789607800350 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Στοιχεία έκδοσης: | 2008 | Διαστάσεις: | 19x14 |
Κατηγορίες: | Λογοτεχνία |
Νιρβάνας, Παύλος, 1866-1937
Ο Παύλος Νιρβάνας (1866-1937, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Πέτρου Αποστολίδη), γεννήθηκε στη Μαριούπολη της Ρωσίας, γιος του εμπόρου Κωνσταντίνου Απ. Κουμιώτη από τη Σκόπελο και της Μαριέτας Ιω. Ράλλη από τη γνωστή οικογένεια της Χίου. Σε παιδική ηλικία εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά, όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1883-1890) και μετά την αποφοίτησή του κατατάχθηκε στο βασιλικό ναυτικό ως ανθυπίατρος. Η πορεία του ήταν ανοδική και ως το 1922, οπότε παραιτήθηκε με το βαθμό του αρχίατρου είχε διατελέσει πρόεδρος της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής του Ναυτικού και τμηματάρχης του Υπουργείου Ναυτικών. Μετά την παραίτησή του αφοσιώθηκε στη δημοσιογραφία και τη συγγραφή. Το 1928 έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία εξηνταενός χρόνων. Από τα μαθητικά του χρόνια έδωσε δείγματα της αγάπης του για τη λογοτεχνία και σε νεαρή ηλικία δημοσίευσε άρθρα στις εφημερίδες του Πειραιά "Σφαίρα" και "Πρόνοια". Η πρώτη επίσημη εμφάνιση του Νιρβάνα στα γράμματα τοποθετείται το 1884, οπότε εξέδωσε την ποιητική συλλογή "Δάφναι εις την 25ην Μαρτίου". Παράλληλα άρχισε να δημοσιεύει χρονογραφήματα (στις εφημερίδες "Άστυ", "Ακρόπολη" και από το 1905 στην "Εστία" με το ψευδώνυμο Κύριος Άσοφος) και κείμενα σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής ("Τέχνη", "Παναθήναια", "Νέα Εστία", "Το Περιοδικόν μας", "Ασμοδαίος", "Μη χάνεσαι", κ.α.). Σε νεαρή ηλικία πήρε επίσης μέρος στην έκδοση του σατιρικού περιοδικού "Αθήναι" ως μέλος της λογοτεχνικής Συντροφιάς των Δώδεκα. Η δεύτερη και τελευταία ποιητική του συλλογή είχε τίτλο "Παγά λαλέουσα" (1907) ενώ έγραψε επίσης μελέτες, κριτικά δοκίμια, διηγήματα, θεατρικά έργα και δύο μεταφράσεις από τον Πλάτωνα και τον Κνουτ Χάμσουν. Ο Παύλος Νιρβάνας τοποθετείται τόσο χρονικά όσο και βάσει του συνόλου του έργου του στον κύκλο του Κωστή Παλαμά. Η γραφή του είναι επηρεασμένη από τα ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα του αισθητισμού και συμβολισμού, καθώς και από τη φιλοσοφική σκέψη του Φρειδερίκου Νίτσε, με την οποία ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή από τις σελίδες της "Τέχνης" του Κώστα Χατζόπουλου, όπου υπήρξε συνιδρυτής. Αξιόλογα είναι τα κριτικά του δοκίμια, ενώ στο χώρο της πεζογραφίας ασχολήθηκε αρχικά με το διήγημα και στη συνέχεια με το μυθιστόρημα. Στο πεζογραφικό του έργο κυριαρχούν ηθογραφικά και ψυχογραφικά στοιχεία, ενώ τα θεατρικά του έργα κινούνται στα πρότυπα της ιψενικής γραφής. Έντονη παρουσιάζεται στο έργο του η επιρροή που δέχτηκε από τη φιλοσοφία του Νίτσε. Η γλωσσική του έκφραση πέρασε σταδιακά από την καθαρεύουσα σε μια μεικτή γλώσσα και τέλος στη δημοτική, με σταθερό χαρακτηριστικό το εξαιρετικά φροντισμένο ύφος. Το 1928 αναγορεύτηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, θέση από την οποία συνέβαλε στην ανάδειξη λογοτεχνών όπως οι Ιωάννης Κονδυλάκης, Σπύρος Μελάς και Γρηγόριος Ξενόπουλος. Πέθανε από βρογχοπνευμονία στο σπίτι του στο Μαρούσι. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Παύλου Νιρβάνα βλ. Τέλλος Άγρας, "Νιρβάνας Παύλος", στη "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια", τ.18, Πυρσός, 1932 (αναδημοσιεύεται στον τόμο Τέλλος Άγρας, "Κριτικά, Τρίτος τόμος", της σειράς "Μορφές και κείμενα της πεζογραφίας μας", επιμ. Κ. Στεργιόπουλος, Ερμής, 1984), Γ. Βαλέτας, "Βιογραφικός-χρονολογικός πίνακας", στα "Άπαντα Παύλου Νιρβάνα", τ. Α΄, Αθήνα, 1967, Μ. Γ. Μερακλής, "Παύλος Νιρβάνας", στο "Η ελληνική ποίηση: Ρομαντικοί-εποχή του Παλαμά-μεταπαλαμικοί: ανθολογία, γραμματολογία", Σοκόλης, 1977, Δημήτρης Γιάκος, "Νιρβάνας Παύλος", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 10, Χάρη Πάτση, χ.χ., Αλέξανδρος Αργυρίου, "Νιρβάνας Παύλος", στο "Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό", τ. 7. Εκδοτική Αθηνών, 1987, Μαριάννα Δήτσα , "Παύλος Νιρβάνας", στο "Η παλαιότερη πεζογραφία μας· από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο", τ. Θ΄ (1900-1914), Σοκόλης, 1997, και Βασίλης Δ. Αναγνωστόπουλος, Ευδοκία Παραδείση, "Νιρβάνας Παύλος", στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Εκδόσεις Πατάκη, 2007.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
- Η βοσκοπούλα με τα μαργαριτάρια και άλλες μικρές ιστορίες... (2022)
- Η φιλοσοφία του Νίτσε (2022)
- Το συναξάρι του παπα-Παρθένη και άλλες νησιώτικες ιστορίες (2021)
- Το έγκλημα του Ψυχικού (2020)
- Κι η ζωή μας κι η αγάπη παραμύθι (2019)
- Το αγριολούλουδο (2018)
- Καλήν εσπέραν, άρχοντες (2016)
- Το έγκλημα του Ψυχικού και άλλα διηγήματα (2016)
- Χριστούγεννα και χιονιάς (2013)
- Πάσχα των Ελλήνων (2013)
- Αγαπημένες ελληνικές ιστορίες για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά (2012)
- Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2012 (2011)
- Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2012 (2011)
- Πειραιάς (2009)
- Χριστουγεννιάτικες ιστορίες (2009)
- Το αγριολούλουδο (2009)
- Εκλεκταί σελίδες (2009)
- Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα (2008)
- Η ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα (2008)
- Πάσχα των Ελλήνων (2008)
- Ποιος είν' τρελλός από έρωτα (2007)
- Οι πιο αγαπημένες ιστορίες για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά (2007)
- Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη (2005)
- Η εύθυμη ζωή (2005)
- Η ζωή του δρόμου. Γύρω από τον έρωτα. (2005)
- Ελληνικά διηγήματα (2004)
- Το έγκλημα του Ψυχικού (2004)
- Ιωάννης Δρακιώτης: Το πρώτον κούρευμα του Πάπα. Παύλος Νιρβάνας: Διηγήματα. (1995)
- Το αλφαβητάρι με τον ήλιο (1994)
- Κωνσταντίνος Δαπόντες: Μύθοι. Παύλος Νιρβάνας: Νησιώτικα διηγήματα. (1994)
- Η βοσκοπούλα με τα μαργαριτάρια (1992)
- Ομόπλουν πλοίον (1990)
- Το πέρασμα του Θεού και άλλα διηγήματα (1988)
- Φιλολογικά απομνημονεύματα (1988)
- Η βοσκοπούλα με τα μαργαριτάρια ()