Το μακεδονικό ζήτημα από τον 19ο έως τον 21ο αιώνα
"Από τη στιγμή που η πολιτική ζωή στην Ελλάδα "σκοπιανοποιήθηκε" και στην ΠΓΔΜ "βουκελοποιήθηκε", το παραδοσιακό "Μακεδονικό Ζήτημα", κάποτε το δυσκολότερο θέμα στις εξετάσεις των διπλωματικών ακαδημιών, παραμερίστηκε. Δεν ξεχάστηκε, απλώς άλλαξε το επίπεδο της συζήτησης και η ορολογία. Το φλέγον θέμα σήμερα είναι η επικαρπία της πλούσιας αρχαίας μακεδονικής κληρονομιάς, ζήτημα άρρηκτα συνδεδεμένο με την τελική ονομασία της ΠΓΔΜ. Επί της ουσίας, όμως, οι νεότερες εξελίξεις δεν αποτελούν καινοτομία. Μέσα από την παρούσα μελέτη γίνεται κατανοητό πως η διαπραγμάτευση των όρων και των ταυτοτήτων ήταν ο κεντρικός άξονας του Μακεδονικού ήδη από τον 19ο αιώνα. Γίνεται επίσης αντιληπτό πως η ιστοριογραφία του ζητήματος αποτελεί μέρος του όλου προβλήματος. Σε κάθε εποχή οι ενδιαφερόμενες χώρες, τα κόμματα ή οι ποικίλες ομάδες πίεσης παρήγαγαν τη δική τους βιβλιογραφία με κριτήρια εθνικά ή πολιτικά. Η πένα ήταν το σπαθί τους, όταν το σπαθί αναπαυόταν στο θηκάρι. Οι σκοπιμότητες αυτές, μάλιστα, είναι πολύ πιο ευδιάκριτες από τα επιστημολογικά ζητούμενα. Προφανώς, ό,τι γράφτηκε για τη Μακεδονία δεν εξυπηρετούσε αποκλειστικά την Ιστορία, όμως αυτό δεν σημαίνει πως η ιστορία της Μακεδονίας αποτελεί ιστορικό αδιέξοδο ή μια εκ προοιμίου χαμένη υπόθεση. Η προσεκτική μελέτη του ιστοριογραφικού τοπίου, που επιχειρείται εδώ, αποτελεί ίσως το ασφαλέστερο πρώτο βήμα για τολμηρούς μελετητές."
Όπως δείχνει αυτή η μελέτη, η διαπραγμάτευση των όρων και των ταυτοτήτων και η επικαρπία της αρχαίας μακεδονικής κληρονομιάς ήταν ο κεντρικός άξονας του Μακεδονικού Ζητήματος ήδη από το 19ο αιώνα, η δε σχετική ιστοριογραφία αποτελεί μέρος του όλου προβλήματος. Αυτό δεν σημαίνει πως η ιστορία της Μακεδονίας αποτελεί επιστημονικό αδιέξοδο, αλλά ότι η προσεκτική μελέτη του ιστοριογραφικού τοπίου αποτελεί το πρώτο βήμα για μια τολμηρή διερεύνηση.
Αφετηρία της είναι η διαπίστωση ότι, ενώ από διπλωματικής σκοπιάς το Μακεδονικό Ζήτημα δεν είναι διαχρονικά ενιαίο, παρουσιάζεται ως ένα φαινομενικά συμπαγές γνωστικό αντικείμενο χάρη στον αέναο προβληματισμό για την ταυτότητα των Μακεδόνων. Επομένως, το ιστορικό ερώτημα μετατοπίζεται από την αναζήτηση της "πραγματικής" ταυτότητας στον εντοπισμό παραγόντων που συντήρησαν αυτό τον προβληματισμό επί 150 χρόνια. Τέτοιοι είναι η ιστορική καθυστέρηση της κρατικής οργάνωσης και διπλωματίας, η γεωγραφική απροσδιοριστία του μακεδονικού χώρου, η απουσία μιας ενιαίας οικονομικής αγοράς, η τεταμένη πολιτισμική διαίρεση της εργασίας στην περιοχή, η βεβιασμένη συγκρότηση των σύγχρονων βαλκανικών εθνικών κρατών κατά τα δυτικά πρότυπα.
Στη διερεύνηση αυτών των παραγόντων και των συνεπειών τους στηρίζεται αυτό το βιβλίο, που συνοδεύεται από επιλεγμένη βιβλιογραφία και χρονολόγιο του Μακεδονικού Ζητήματος.
| Τίτλος βιβλίου: | Το μακεδονικό ζήτημα από τον 19ο έως τον 21ο αιώνα |
|---|
| Υπότιτλος βιβλίου: | Ιστοριογραφικές προσεγγίσεις |
|---|
| Εκδότης: | Αλεξάνδρεια |
|---|
| Συντελεστές βιβλίου: | Γούναρης, Βασίλης Κ. (Συγγραφέας)
Κωστής, Κώστας Π., 1957- (Υπεύθυνος Σειράς)
|
|---|
| ISBN: | 9789602214688 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Σκληρό |
|---|
| Σειρά εκδότη: | Θέματα Ιστορίας | Σελίδες: | 158 |
|---|
| Στοιχεία έκδοσης: | Απρίλιος 2010 | Διαστάσεις: | 21x15 |
|---|
| Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Πολιτική
Ιστορία > Ελληνική Ιστορία > Νεότερη Ελληνική Ιστορία |
|---|
Παπαγεωργίου Κώστας Γ.
Ο Κώστας Γ. Παπαγεωργίου (1945-2021) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά και φιλολογία. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε με την ποιητική συλλογή "Ποιήματα" το 1966. Εργάστηκε ως δικηγόρος από το 1972 ως το 1978· έκτοτε ασχολήθηκε αποκλειστικά με την λογοτεχνία και με ό,τι αμέσως ή εμμέσως σχετίζεται μ' αυτήν. Από το 2011 συνδιεύθυνε το τριμηνιαίο περιοδικό ποίησης Τα Ποιητικά. Συνεργάστηκε με τα αξιολογότερα λογοτεχνικά περιοδικά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης κατά την τελευταία τριακονταετία ("Αντί", "Λέξη", "Δέντρο", "Διαβάζω", "Εντευκτήριο", "Τραμ" κ.α.). Διετέλεσε συνυπεύθυνος στη σύνταξη των ετήσιων ομαδικών αντιδικτατορικών εκδόσεων Κατάθεση '73 και Κατάθεση '74, ενώ συνέταξε (με τον ποιητή Γιάννη Βαρβέρη) την "Ελληνική ποιητική ανθολογία θανάτου του εικοστού αιώνα" (1995). Άσκησε συστηματικά λογοτεχνική κριτική από περιοδικά και εφημερίδες. Από το 1982 ως το 1998 εξέδιδε και διηύθυνε το περιοδικό "Γράμματα και Τέχνες". Ποιήματά του μελοποιήθηκαν και κυκλοφόρησαν σε δίσκους από τον Θάνο Μικρούτσικο ("Ιχνογραφία"), από τον Νίκο Τάτση ("Έρανα"), καθώς και από τον Χάρη Κατσιμίχα. Από το 1982 στην Ελληνική Ραδιοφωνία, στην αρχή ως σύμβουλος σε θέματα λογοτεχνίας και εν συνεχεία ως επιμελητής λογοτεχνικών εκπομπών και εκδηλώσεων στο Τρίτο Πρόγραμμα. Από το 1990 ως καθηγητής στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, διδάσκοντας Ιστορία Θεάτρου και Λογοτεχνίας. Ήταν ιδρυτικό μέλος της "Εταιρείας Συγγραφέων". Ποιήματα, μελέτες και εκτενή δοκίμιά του έχουν μεταφραστεί σε ευρωπαϊκές γλώσσες. Έχει πάρει το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2001 και το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού "Διαβάζω". Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Το 2012 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νουβέλας-Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω" για το αφήγημά του "Νερό".
