Σύνταγμα και εκλογές στην Ελλάδα 1864-1909

Αντικείμενο της μελέτης αυτής είναι η συνταγματοπολιτική διερεύνηση του θεσμού της καθολικής ψηφοφορίας κατά την περίοδο της πρώτης αξιόλογης ελληνικής κοινοβουλευτικής εμπειρίας (1864-1909).
Η καθολική ψηφοφορία μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο πυρήνας του δημοκρατικού πολιτεύματος, καθώς ενεργοποιεί πολιτικά τη λαϊκή κυριαρχία, δίνει νόημα και περιεχόμενο στο αντιπροσωπευτικό σύστημα και οργανώνει κατά τρόπο συμμετοχικό την συναίνεση γύρω από την κρατική εξουσία. Στην Ελλάδα, ειδικότερα, η καθολική ψηφοφορία προσλαμβάνει και μία ευρύτερη σημασία, καθώς συναρτάται στενά και διαπλέκεται λειτουργικά με όλες τις πτυχές της κοινωνικής πραγματικότητας, από τις οποίες χρωματίζεται ιδιαίτερα και τις οποίες με τη σειρά της προσδιορίζει, στο πλαίσιο μιας αμφίδρομης λειτουργίας με υπόβαθρο την ιδιότυπη άρθρωση κράτους και κοινωνίας. Με αυτά τα δεδομένα η καθολική ψηφοφορία παρουσιάζει πολύπλευρο θεωρητικό και ερευνητικό ενδιαφέρον. Ως συστατικό στοιχείο και ως κύριος νομιμοποιητικός μηχανισμός του δημοκρατικού κατά βάση πολιτεύματος που εγκαθιδρύθηκε με το Σύνταγμα του 1864, φαίνεται να αποτελεί το οδηγητικό νήμα για την ουσιαστική αξιολόγηση της λειτουργίας του, κατ’ επέκταση δε και για την αιτιολόγηση της αδιατάρακτης συνταγματικής ομαλότητας της περιόδου 1864-1909. Παράλληλα, ως ενεργός επί μισόν περίπου αιώνα συνταγματικός θεσμός, η καθολική ψηφοφορία παρήγαγε ιδεολογία, δημιούργησε παράδοση και επηρέασε, άμεσα ή έμμεσα, τις μετέπειτα νομικοπολιτικές εξελίξεις. Εμφανίζεται, έτσι, ως ιστορικό αρχέτυπο πολλών επί μέρους θεσμικών μορφωμάτων και πολιτικών που χαρακτηρίζουν και σήμερα τη συνταγματική μας πραγματικότητα.
Τίτλος βιβλίου: | Σύνταγμα και εκλογές στην Ελλάδα 1864-1909 | ||
---|---|---|---|
Υπότιτλος βιβλίου: | Ιδεολογία και πράξη της καθολικής ψηφοφορίας | ||
Εκδότης: | Θεμέλιο | ||
Συντελεστές βιβλίου: | Σωτηρέλης Γιώργος Χ. (Συγγραφέας) | ||
ISBN: | 9789603101499 | Εξώφυλλο βιβλίου: | Μαλακό |
Σειρά εκδότη: | Ιστορική Βιβλιοθήκη | Σελίδες: | 498 |
Στοιχεία έκδοσης: | Απρίλιος 2013 | Διαστάσεις: | 21x14 |
Κατηγορίες: | Επιστήμες > Επιστήμες του Ανθρώπου > Δίκαιο |
Σωτηρέλης Γιώργος Χ.
Ο Γιώργος Σωτηρέλης γεννήθηκε το 1960 στη Θάσο. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ξε κίνησε την επιστημονική του σταδιοδρομία το 1983, στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ως επιστημονικός συνεργάτης του καθηγητή Αριστόβουλου Μάνεση, υπό την επίβλεψη του οποίου εκπόνησε διδακτορική διατριβή. Σήμερα είναι καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι επίσης δικηγόρος και προϊστάμενος του Τμήματος Κοινοβουλευτικών Ερευνών και Μελετών της Βουλής των Ελλήνων. Έχει δημοσιεύσει έξι μονογραφίες, πολλές συμβολές σε συλλογικούς τόμους και μεγάλο αριθμό επιστημονικών και πολιτικών άρθρων.
Σημαντικότερα έργα:
- "Το δικαίωμα της λευκής ψήφου" (μονογραφία), Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 1988
- "Σύνταγμα και Εκλογές στην Ελλάδα, 1864-1909. Ιδεολογία και πράξη της καθολικής ψηφοφορίας" (μονογραφία), Εκδ. Θεμέλιο, 1991
- "Θρησκεία και Εκπαίδευση κατά το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση. Από τον κατηχητισμό στην πολυφωνία" (μονογραφία), Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 1993
- "Νομικοπολιτικά. Κριτικές παρεμβάσεις στην συνταγματική επικαιρότητα" (συλλογή άρθρων), Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 1998
- "Σύνταγμα και Δημοκρατία στην εποχή της 'παγκοσμιοποίησης'. Εναλλακτικές θέσεις και προτάσεις συνταγματικής πολιτικής, με αφορμή την φυγομαχία της "συναινετικής αναθεώρησης'" (μονογραφία), Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2000
- "Το αβέβαιο συνταγματικό μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης" (συμβολή στον τόμο: Σύνταγμα, Ελληνική Πολιτεία, Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία-Αφιέρωμα στον Δημήτρη Τσάτσο, Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2004)
- "Τρομοκρατία, Πολιτικό Έγκλημα και Δημοσιότητα της Δίκης. Οι υποθέσεις της 17Ν και του ΕΛΑ υπό το πρίσμα της δημοκρατικής αρχής" (συμβολή στον τόμο: "Δημοκρατία-Ελευθερία-Ασφάλεια, Τιμητικός Τόμος για τον Ιωάννη Μανωλεδάκη", Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2005)
- "Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Προκλήσεις και προοπτικές μετά την συνταγματική αναθεώρηση" (μονογραφία), Εκδ. Προσκήνιο, 2002 (1η έκδοση), Εκδ. ΙΤΑ/Παπαζήσης, 2006 (2η έκδοση)
-"Κωλύματα εκλογιμότητας και ασυμβίβαστα βουλευτών. Στο μεταίχμιο δύο συνταγματικών αναθεωρήσεων" (μονογραφία), Εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 2006
- "Η οικονομική κρίση ως ευκαιρία για την επαναθεμελίωση του κράτους" (συμβολή στον τόμο: Γ.Χ. Σωτηρέλη, Μ.Ν. Πικραμένου, Θ.Γ. Ξηρού, Η μεταρρύθμιση του κράτους στην εποχή των μεγάλων προκλήσεων, Εκδ. Παπαζήση, 2011)
- "Η συνταγματική ελευθερία στην εποχή των ραγδαίων αλλαγών. Προς μια νέα θεώρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων;" (συμβολή στον τόμο: Ξ. Κοντιάδη, Φ. Σπυρόπουλου, Κ. Τσουκαλά (επιμ.), "Δημοκρατία, Σύνταγμα, Ευρώπη στην εποχή της κρίσης. Μελέτες στη μνήμη του Δημήτρη Θ. Τσάτσου", Εκδ. Σαββάλας, 2012)
- "Τα κοινωνικά δικαιώματα στη δίνη της οικονομικής κρίσης", Εφημερίδα Διοικητικού Δικαίου, 3/2013, σ. 298 επ.
- "Το Σύνταγμα στην εποχή της κρίσης. Προς ένα νέο συνταγματισμό;", συμβολή στον τόμο: Α-Ι. Δ. Μεταξά (Σχεδίαση του έργου-Εισαγωγικά Κείμενα), "Πολιτική Επιστήμη: Διακλαδική και συγχρονική διερεύνηση της πολιτικής πράξης, V". Πολιτικοί Θεσμοί. Δομές και Λειτουργίες, Εκδ. Ι. Σιδέρης, 2016
- Τα κρίσιμα διλήμματα του ελληνικού προοδευτικού χώρου (2023)
- Η εκ των υστέρων αλλοίωση της αντιπροσώπευσης στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (2021)
- Σύνταγμα και δημοκρατία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης (2021)
- Το σύνταγμα της Ελλάδας και ο κανονισμός της βουλής (2020)
- Η πρόκληση μιας νέας ρύθμισης του τηλεοπτικού τοπίου (2019)
- Ποια Αριστερά; (2017)
- Πολιτική επιστήμη, Διακλαδική και συγχρονική διερεύνηση της πολιτικής πράξης (2016)
- Δημοκρατία, Σύνταγμα, Ευρώπη στην εποχή της κρίσης (2012)
- Η μεταρρύθμιση του κράτους στην εποχή των μεγάλων προκλήσεων (2012)
- Κρίση του ελληνικού πολιτικού συστήματος; (2008)
- Κοινωνικά δικαιώματα και κρίση του κράτους πρόνοιας (2007)
- Κωλύματα εκλογιμότητας και ασυμβίβαστα βουλευτών στο μεταίχμιο δύο συνταγματικών αναθεωρήσεων (2006)
- Η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης (2006)
- Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (2002)
- Η αναθεώρηση του συντάγματος 1993-2001 (2001)
- Από το Άμστερνταμ στη Νίκαια (2001)
- Σύνταγμα και δημοκρατία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης (2000)
- Νομικά ζητήματα θρησκευτικής ετερότητας στην Ελλάδα (1999)
- Ας (ξανα)μιλήσουμε για σοσιαλισμό (1999)
- Το δικαίωμα της λευκής ψήφου (1988)