Πολιτισμός και εθνογραφία

Mahfouz, Naguib, 1911-2006
Ο Ναγκίμπ Μαχφούζ υπήρξε, εν ζωή, ο γνωστότερος εκπρόσωπος της αραβικής λογοτεχνίας. Γεννήθηκε το 1911 στο Κάιρο, στην πυκνοκατοικημένη, λαϊκή συνοικία ελ Γκαμαλίγια, μια περιοχή που περιγράφεται πολύ συχνά στα μυθιστορήματά του. Σπούδασε φιλοσοφία και εργάστηκε στο δημόσιο μέχρι το 1972, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. Εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα το 1939. Έγραψε περισσότερα από 50 μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων, καθώς και 25 σενάρια για ταινίες. Τιμήθηκε με το κρατικό Αιγυπτιακό Βραβείο Λογοτεχνίας, και το 1988 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τότε το έργο του άρχισε να διαδίδεται σε όλο τον κόσμο και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες. Η γραφή του διακρίνεται για το ρεαλισμό και τον διεισδυτικό τρόπο με τον οποίο περιγράφει τις ιδιαιτερότητες της αραβικής κοινωνίας. Το 1994 εκδηλώθηκε απόπειρα δολοφονίας εναντίον του από φανατικούς ισλαμιστές. Μετά τη σταδιακή εξασθένηση της υγείας του, το τελευταίο διάστημα της ζωής του (υπέφερε από διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια, πίεση, και νοσηλεύτηκε με τραύματα από πτώση), υπέκυψε στο στρατιωτικό νοσοκομείο του Καΐρου, όπου νοσηλευόταν, στις 30 Αυγούστου 2006, σε ηλικία 95 ετών. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία του: "Η αρχή και το τέλος", "Μίραμαρ", "Η τριλογία του Καΐρου", "Ράδοπις", "Τα παιδιά του Γκεμπελάουι", "Μέρες και νύχτες της Αραβίας", "Το έπος των Χαραφίς", "Φλυαρία πάνω στον Νείλο", "Κρυμμένα όνειρα στο Χαν Ελ Χαλίλι", "Το σοκάκι της αμαρτίας", "Ο καθρέφτης μιας ζωής", "Αδίσταχτος έρωτας", "Απόμεινε από το χρόνο μια ώρα", "Αγάπη κάτω απ' τη βροχή", "Ενώπιον του θρόνου", "Στην καρδιά της νύχτας", "Η σοφία μιας ζωής" (αποφθέγματα), από τις εκδόσεις Ψυχογιός, "Χίμαιρα", "Λόγια του πρωινού και του σούρουπου", από τις εκδόσεις Καστανιώτη και "Καφενείο Καρνάκ", από τις εκδόσεις Κέδρος, τα περισσότερα μεταφρασμένα από τα αραβικά, από αραβόφωνους μεταφραστές (Αχμέντ Έτμαν, Πέρσα Κουμούτση, Ελένη Ε. Καπετανάκη, Αγγελική Σιγούρου, κ.ά.), καθώς και το βιβλίο με συνομιλίες του με τον Μοχάμεντ Σαλμάουι, "Η δική μου Αίγυπτος".